محمد علی مهتدی: در کنار اخبار مربوط به ادامه کشتار در نوار غزه ، یورش جدید ارتش صهیونیستی به  شمال کرانه باختری و شکست مذاکرات آتش بس در قاهره، تحولی که توجه ناظران امور منطقه را به خود جلب کرد اقدام مصر در جهت اعزام نیرو و تجهیزات نظامی به موگادیشو، پایتخت کشور سومالی بود که با واکنش دولت اتیوپی مواجه شد و آدیس آبابا اعلام کرد که این وضعیت را تحمل نمی کند.

توضیح اینکه کشور اتیوپی که از اوائل دهه 90 قرن گذشته، با جدا شدن اریتره از آن، دسترسی به آب های آزاد را ازدست داده و در پی یافتن منفذی به دریاست، در ژانویه گذشته یادداشت تفاهمی با بخش خودمختار و جدائی طلب "سومالی لند" یا "زمین سومالی" در شمال کشور سومالی، امضا کرد که به موجب آن سومالی لند یک نوار ساحلی به طول 20 کیلومتر را برای ایجاد یک پایگاه دریائی در اختیار اتیوپی قرار می دهد و، در مقابل، آدیس آبابا استقلال سومالی لند را به رسمیت می شناسد. 

این تفاهم با مخالفت شدید دولت موگادیشو که "سومالی لند" را بخشی جدائی ناپذیر از خاک سومالی می داند، روبرو شد. پارلمان سومالی در جلسه ای ، این یادداشت تفاهم را تجاوزآشکار به حاکمیت و یکپارچگی سرزمینی سومالی دانست و آن را مُلغی اعلام کرد. موگادیشو همچنین اعلام کرد که برای دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی اش به هر وسیله ای متوسل خواهد شد.

در این حال، گزارش هائی مبنی بر تمرکز نیروی نظامی از سوی همسایگان سومالی در مرز این کشور با جیبوتی و اریتره به گوش رسید و در نیمه ماه اوت گذشته سومالی و مصر یک پیمان دفاع مشترک را در قاهره امضا کردند و در نتیجه، سه شنبه هفته گذشته دو هواپیمای غول پیکر ارتش مصر حامل نیرو و سلاح و تجهیزات نظامی در فرودگاه موگادیشو بر زمین نشستند .

یادآوری کنیم که مصر و اتیوپی اختلافات عمیقی با یکدیگر دارند که بیشتر بر سر سد عظیمی به نام سد نهضت یا رنسانس است که اتیوپی بر رودخانه نیل زده و مدتی است که آبگیری آن را آغاز کرده است. وجود این سد باعث کاهش شدید سهمیه سودان و مصر از آب نیل می شود و امنیت استراتژیک مصر به ویژه در زمینه کشاورزی و امنیت غذائی را به مخاطره می افکند. 

در همین راستا،رئیس جمهوری اتیوپی تاکید کرده که دستیابی به یک منفذ دریایی برای اتیوپی مساله مرگ و زندگی است و به هیچ وجه قابل چشم‌پوشی و عقب نشینی نیست.همچنین دولت عبدالفتاح السیسی در این سال ها چه از راه دیپلماسی یا تهدید به عملیات نظامی، نتوانسته مانع این خطر بزرگ شود. و اما رژیم صهیونیستی که روابط گسترده ای با اتیوپی دارد توافق اتیوپی با سومالی لند را به شدت مورد تایید قرار داده است.

این رژیم که به رغم معاهده کمپ دیوید، همچنان به مصر وارتش مصر به عنوان یک تهدید بالقوه می نگرد، از هیچ اقدامی در راستای تضعیف مصر فروگزارنکرده و نمی کند. حتی طبق پاره ای گزارش ها، این رژیم در تشویق اتیوپی به زدن سد نهضت دست داشته و اینک نیز در سومالی عملا در برابر مصر قرار دارد. روابط رژیم صهیونیسستی با اتیوپی به دوران امپراتوری «هیلا سلاسی» بر می گردد که طبق داکترین "مرکز و پیرامون" بن گوریون، از اتیوپی باید برای محاصره مصر از جنوب این کشور استفاده کند.  در این میان، آنچه توجه ناظران و تحلیلگران منطقه را به خود جلب کرده تفاوت سیاست مصر با سومالی ، از یک سو، و با نوار غزه، از سوی دیگر، است.

مصر مرز مشترکی با سومالی ندارد و هواپیماهای نظامی مصر برای رسیدن به فرودگاه موگادیشو باید مسافتی حدود 2900 کیلومتر را طی کنند و از حریم هوائی چند کشور بگذرند. 

اما مصر در مورد نوار غزه که مرز مشترک با مصر در صحرای سینا دارد و از 1948 تا 1967 بصورت امانت نزد مصر بوده و مصر همچنان نسبت به نوار غزه از جنبه های مختلف مسئولیت دارد، یازده ماه است که ارتش صهیونیستی در نوار غزه کشتار و جنایت می کند و دولت ژنرال عبدالفتاح السیسی فقط نظاره گر است و در کنار آمریکا و قطر، نقش میانجی را بازی می کند.

شگفت آور نبود حتی اگر ارتش مصر، همگام با افکار عمومی ملت خویش، برای دفاع از نوار غزه  رو در روی ارتش صهیونیستی می ایستاد چرا که مصر همچنان بزرگترین و مهمترین کشور عرب در منطقه است و نقش  بی بدیل والائی دارد.

دست کم، دولت مصر می توانست به رژیم صهیونیستی اولتیماتوم بدهد که اگر دست از نسل کشی در غزه برندارد، از معاهده کمپ دیوید خارج می شود، بویژه که ارتش متجاوز صهیونیستی ، بر خلاف تعهدات خود در کمپ دیوید، محور فیلادلفی یا صلاح الدین در محاذات مرز مشترک مصر با نوار غزه را به اشغال خود درآورده است.