سردار فارسی خبرنگار اطلاعات نوشت: در ایران و در شهرهای بزرگی مانند تهران، بخشی از بار ترافیک درون شهری مسافر به وسیله مترو به دوش کشیده شده است اما در شهرهایی همچون همدان که از ناوگان حمل و نقل عمومی اتوبوس و تاکسی برخوردار است شاهد کمبودها و نواقصی در مورد آنها هستیم.
خیابان‌های باریک و همچنین معماری شهرسازی در همدان از یک سو و کوهستانی و شیب‌دار بودن شهر از سوی دیگر سبب شده است که دست مدیران شهری در طراحی مدل‌های جدید حمل و نقل عمومی تا حدودی بسته باشد و یا این امکان تاکنون برای آنها فراهم نشده است از الگوهای جهانی در این زمینه بهره ببرند.
وضع ترافیک درون شهری همدان طی چند سال گذشته به مرحله‌ای رسیده است که در رینگ مرکزی و دوم شهر مردم همواره از درگیر شدن در ترافیک و معطلی به شدت ناراضی هستند و به نظر می‌رسد که یکی از عوامل ایجاد چنین مشکلاتی اختصاص نیافتن به موقع بودجه‌های مورد نیاز این بخش است و موضوع دیگر به مدیران ناکارآمد در این زمینه مربوط می‌شود.
کمبود اتوبوس در همدان معضلی است که طی سال‌های متمادی فکری برای حل آن نشده و امروز به نارضایتی شهروندان منجر شده است. شهروندان همدانی از معطلی در ایستگاه‌ها اتوبوس گلایه‌مند هستند و معتقدند که مسئولان هیچ راهکاری برای این معضل ندارند.
اکبری؛ شهروندی میانسال در ایستگاه اتوبوس شهرک فرهنگیان می‌گوید: همیشه بیش از نیم ساعت معطل آمدن اتوبوس هستیم و بعد از اینکه سوار می‌شویم، تا چند برابر ظرفیت مسافر سوار نشود حرکت نمی‌کند.
او اضافه می‌کند: بدون احتساب معطلی در ایستگاه‌ها و زمان تکمیل مسافران، نزدیک به 80 دقیقه طول می‌کشد تا به مقصد برسیم.
مظاهری؛ یکی از شهروندان ساکن در سعیدیه که جزو مناطق برخوردار شهر است، از تعداد بسیار کم ناوگان اتوبوسرانی در این منطقه گلایه مند است و می‌گوید: در این منطقه تعداد اتوبوس‌ها 3 دستگاه است که احساس می‌کنم یکی از آنها همیشه خراب است و در واقع با 2 دستگاه اتوبوس می‌خواهند خدمات‌دهی کنند که متاسفانه امکان پذیر نیست.
شرایط نامناسب تاکسی های ون
رانندگان ون در شهر همدان با اشاره به اینکه درباره نوسازی ناوگان آن نزدیک به 2 سال است که وعده می‌دهند اما در عمل خبری از آن نشده است، می‌گویند با این سیاست‌هایی که متولیان امر در پیش گرفتند هیچ راهکاری برای نوسازی ناوگان تاکسی‌های ون وجود ندارد.
یکی از رانندگان ون می‌گوید: هزینه‌های نگهداری ون بسیار بالا رفته است و چون قطعات یدکی این خودروها در دسترس نیست از لوازم یدکی خودروهای مشابه که دست دوم است استفاده می‌کنیم که بسیار گران است و اگر لوازم یدکی نو هم به دست آوریم به علت کیفیت بسیار پایین آن پس از مدت زمان کوتاه 2 تا 3 ماه قطعه خراب شده و باید با هزینه بیشتری دوباره آن را تعویض کنیم.
اکثریت رانندگان از بلاتکلیفی در نوسازی ناوگان ون و همچنین وعده‌های عملی نشده مسئولان امر گلایه مند هستند و از سویی دیگر مسافران محلاتی که فقط باید با تاکسی ون رفت و آمد کنند گلایه‌مند هستند و سوار شدن به این وسایل نقلیه را همراه با ترس می‌دانند و معتقدند که در خیلی از مواقع تاکسی‌های ون در حال حرکت با سرعت بالا خراب می‌شوند و جان مسافرین به خطر می‌افتد.
همدان 120 دستگاه اتوبوس کم دارد
مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری همدان می‌گوید: طبق مطالعات طرح جامع و ترافیک در شهر همدان یک میلیون نفر-سفر در روز از سوی شهروندان انجام می‌شود که 40 تا 45 درصد آنها با تاکسی و اتوبوس است و بقیه به وسیله خودروهای اینترنتی و شخصی انجام می‌شود .
سید محمد پوروخشوری می‌افزاید: اکنون در شهر همدان 3500 دستگاه تاکسی فعال هستند که عمر مفید آنها 10 تا 11 سال است و تعداد 130 دستگاه اتوبوس فعال داریم که تعدادی از آنها به وسیله بخش خصوصی و تعدادی هم از سوی سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری تامین می‌شود.وی اضافه می‌کند: اکنون با 1000 تا 1300 دستگاه تاکسی مازاد روبه‌رو هستیم و در حوزه اتوبوسرانی نسبت به افق بلند مدت تا سال 1413 باید 250 دستگاه اتوبوس داشته باشیم که عقب ماندگی آن بسیار است و طبق برنامه بلند مدت باید 3 خط بی آرتی، خط 1و 2و 3 جدید اتوبوسرانی، خطوط فیدر و تقویت‌کننده، اصلاح خطوط تاکسیرانی هم باید انجام شود.
پوروخشوری با بیان اینکه منظور از حمل و نقل عمومی دستگاه‌هایی مانند اتوبوس، مترو و تراموا است و در حوزه حمل و نقل پاراترانزیت یا شبه خصوصی هم تاکسی است، می‌افزاید: اتوبوس در تمامی دنیا موضوع حاکمیتی است و به دلیل هزینه بالای اتوبوس، دولت‌ها یارانه‌ای برای اتوبوس، مترو و تراموا اختصاص می‌دهند. در سال‌های گذشته برای تهیه اتوبوس 82 و نیم درصد دولت و 17 و نیم درصد شهرداری پرداخت می‌کرد و از سال 90 تا سال 1402 حتی یک دستگاه اتوبوس یارانه‌ای اختصاص نیافته و در این 11 سال، شهرداری با بودجه جاری 50 تا 60 دستگاه اتوبوس خریداری کرده است.
وی تأکید می‌کند: دولت سال گذشته برای اولین بار بحث یارانه در حوزه اتوبوس را مطرح کرد، به این طریق که 70 تا 75 درصد بودجه را دولت تامین و 20 تا 25 درصد را شهرداری‌ها پرداخت کنند. شهردای همدان سال گذشته با استفاده از این ظرفیت و با توجه به منابع مالی موجود، مبلغ 16 میلیارد تومان به حساب دولت واریز کرد و 12 دستگاه اتوبوس یارانه‌ای با قیمت 2 میلیارد تومان خریداری و به همدان وارد شد و این در حالی است که قیمت اتوبوس 5 میلیارد تومان بود که امسال 8 تا 9 میلیارد تومان شده است.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری همدان می‌افزاید: امسال هم با استفاده از همین ظرفیت یارانه اتوبوس تعداد 15 دستگاه دیگر خریداری شده است. نسبت به مطلوب فاصله داریم و باید با استفاده از این ظرفیت‌ها و توسعه تعداد ناوگان، خدمات بهتری ارائه دهیم.
پوروخشوری بازنگری خطوط اتوبوس که از 30 سال پیش تشکیل شده را یکی از مطالبات مردمی می‌داند و می‌گوید: با استفاده از ظرفیت طرح جامع حمل و نقل ترافیک، سال گذشته و به صورت آزمایشی خط ویژه یک (از شهرک فرهنگیان تا میدان بیمه) را قبل از ایجاد زیرساخت‌ها با کمترین هزینه اجرا کرده‌ایم و با اختصاص 12 دستگاه اتوبوس شمال شهر را به جنوب آن ارتباط داده‌ایم که بازخورد خوبی داشته است که در صورت تصویب طرح جامع و اجرایی شدن طرح تفصیلی و اضافه شدن ناوگان جدید خط 2 (از میدان صدا و سیما تا شهرک مدنی) اجرا خواهیم کرد .
وی به هوشمندسازی ناوگان اتوبوسرانی اشاره می‌کند و می‌افزاید: سال گذشته تمامی اتوبوس‌های شهری به سامانه «ای پی ال» و «جی پی اس» مجهز شده‌اند و اتوبوس‌ها به طور برخط رصد می‌شوند.
پوروخشوری تعداد تاکسی‌های ون در همدان را 267 دستگاه اعلام می‌کند و می‌گوید: کارکرد این نوع تاکسی‌ها در شهرک‌های همدان است که دستگاه‌های ون با سابقه 18 سال کار تا الان هیچ‌کدام نوسازی نشده‌اند. قیمت یک دستگاه ون یک میلیارد و 100 میلیون تومان است که در بحث نوسازی دستگاه‌های ون سال گذشته، دولت با خودروسازان قراردادی مبنی بر اینکه تاکسی‌دار 25 درصد (440 میلیون تومان) پرداخت کند و مابقی یعنی700 میلیون تومان را طی 7 سال به اقساط بپردازد، منعقد کرده است.
وی ادامه می‌دهد: در این زمینه شهرداری همدان اقدام به پرداخت 300 میلیون تومان وام بلاعوض به تاکسی‌داران کرده است. در اجرای این مورد طرح سوییچ به سوییچ را برای رانندگان در نظر گرفته‌ایم به این ترتیب که راننده ون می‌خواهد وسیله خود را به تاکسی بدل کند 75 میلیون تومان خود او و 75 میلیون تومان شهرداری به علاوه 300 میلیون تومان وام بلاعوض پرداخت می‌شود .
پوروخشوری اضافه می‌کند: طرح بعدی بدل کردن ون‌های قدیمی به ون‌های جدید است که در این باره هم 2 راهکار در نظر گرفته‌ایم. راهکار اول این که تاکسی‌دار مبلغ اولیه 440 تا 450 میلیون تومان را بپردازد و خودرو را با 240 میلیون تومان اسقاط کند، مبلغ 298 میلیون تومان باقی مانده، اقساط 3 ساله اول از 7 سال را (ماهانه 8ونیم میلیون تومان قسط) شهرداری پرداخت می‌کند و مابقی 4 سال را شخص می‌پردازد.
راهکار دوم اینکه تاکسی‌دار مبلغ اولیه برای پرداخت را ندارد، اما اقساط 7 ساله را پرداخت می‌کند و شهرداری 150 میلیون تومان را به علاوه وام بلاعوض می‌پردازد.
