مهر نوشت: آرامگاه سلطان احمد سنجر و مقبره سلطان محمد خدابنده (اولجایتو) از نظر معماری متعلق به دوره سلجوقی و ایلخانی ولی شبیه به هم هستند که یکی در ایران و دیگری در ترکمنستان واقع شده است.
دو بنای تاریخی در دو شهر و دو کشور هستند که شباهت زیادی دارند معماری دو بنا یکی در ترکمنستان و دیگری در شهر زنجان کشور ایران یکی از دهها ویژگی مشترک معماری، هنر و فرهنگی بین این دو کشور است.
آرامگاه سلطان احمد سنجر در شهر مرو کشور ترکمنستان واقع شده است این آرامگاه ۲۷ متر بلندی دارد و طول و عرض آن ۱۷ متر است. دیوارهای آن هم ۱۴ متر بلندی دارد ولی درون آن هیچ تزئیناتی ندارد. این آرامگاه یکی از بزرگترین مقبرههای سلجوقی بوده و یک گنبد آبی با آجر لعاب هم داشته است. در کنارش مسجد و قصر و حیاط هم وجود داشته است.
در شهر زنجان نیز بزرگترین، قدیمیترین، باشکوهترین گنبد یا آرامگاه سلطان محمد خدابنده (اولجایتو) هشتمین سلطان مغول وجود دارد. این بنا اولین گنبد بزرگ آجری جهان است و ۴۸ متر ارتفاع دارد. گنبد از کاشیهای فیروزهای رنگ پوشیده و سقف داخل آن بالا با گچبریها و آجرهای رنگارنگ تزئین شده است.
هر دو بنا آرامگاه هستند. یکی مقبره هشتمین سلطان مغول در زنجان و دیگری نهمین سلطان امپراتوری سلجوقی در مرو. هر دو در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند.
بنای گنبد سلطانیه با الهام از معماری مقبره سلطان سنجر سلجوقی در دوره ایلخانی ساخته شده است. با این تفاوت که مقبره سلطان سنجر دارای پلان مربع است در حالی که سلطانیه هشت ضلعی ساخته شده است.
مقبره سلطان سنجر سلجوقی فارغ از تزئینات است اما گنبد سلطانیه با کتیبهها و نقوش هندسی مختلف آراسته شده است.
همچنین هر دو بنا گنبد دو پوسته آجری دارند، در نمای بیرونی دو بنا نیز شباهتهایی دیده میشود.