اطلاعات نوشت: بر اساس نظر کارشناسان حوزه آلودگی هوا، یک دستگاه موتورسیکلت به ویژه کاربراتوری، تا چند برابر یک خودرو سواری آلودگی تولید می کند که البته اگر موتورسیکلت نقص فنی داشته باشد،این میزان بسیار افزایش خواهد یافت.
متاسفانه طی سال های گذشته اجرای قانون الزام اخذ معاینه فنی برای وسایل نقلیه موتوری درباره موتورسیکلت ها جدی گرفته نشده است که مراجعه تعداد بسیار ناچیز این وسیله نقلیه به مراکز صدور معاینه فنی، صحت این موضوع را هویدا می کند.
یکی از دلایل اصلی آلودگی هوای کلانشهرهای کشورمان، تردد وسایل نقلیه موتوری است و بر همین اساس وسایل نقلیه فاقد معاینه فنی توسط دوربین های هوشمند جریمه می شوند و به این ترتیب رانندگان متخلف هم ملزم به اخذ آن می شوند ،البته هیچ موتورسیکتی به این دلیل جریمه نشده است یا لااقل تعداد آن در مقایسه با خودروهای جریمه شده، بسیار ناچیز است.
از سویی دیگر هر از چند گاهی مدیران شهری پایتخت به دلیل سهم ۱۰درصدی آلایندگی موتورسیکلت‌ها در آلودگی هوای تهران بر لزوم اخذ معاینه فنی موتورسیکلت‌ها تأکید می کنند، این در حالیست که مالکان موتورسیکلت‌ها زیربار اجرای قانون نمی‌روند، به گونه‌ای که سال گذشته فقط ۵۰۰دستگاه موتورسیکلت برای اخذ معاینه فنی به مراکز معاینه فنی مراجعه کردند !
برابر سیاهه انتشار سال ۱۳۹۶که شهرداری تهران منتشر کرد، از منابع مختلف در آلودگی هوا در کلانشهر تهران سهمی برای منابع متحرک قائل می‌شوند و سهم تولید آلاینده‌های گازی نزدیک به ۸۰درصد عنوان می‌شود که از این ۸۰درصد سهم خودروهای سبک ۳۷درصد و سهم موتورسیکلت‌ها ۲۱درصد است و در تولید ذرات معلق که یکی از عوامل آلودگی هوا در کلان شهرهاست، خودروهای دیزلی سهم قابل ملاحظه‌ای دارند و موتورسیکلت‌ها هم یک سهم ۱۰درصدی را به خود اختصاص می‌دهند.
با وجود آن که موتورسیکلت‌ها سهم ۱۰درصدی در آلایندگی هوا دارند ؛ اما با هیچ روشی صاحبان آنها زیربار انجام معاینه فنی نمی روند و این در حالی است که برابر ماده شش قانون هوای پاک تمامی وسایل نقلیه موتوری ملزم به اخذ معاینه فنی هستند؛ یعنی صرفا به خودروهای سبک و سنگین اشاره نمی‌شود و موتورسیکلت‌ها هم در مقوله وسایل نقلیه موتوری که باید معاینه فنی دریافت کنند قرار می گیرند، اما میزان مراجعه موتورسیکلت‌ها به مراکز معاینه با وضع این قانون هم افزایش نیافت.
البته یکی دلایل این موضوع را می توان در عدم اعمال صحیح قانون دانست که به گفته فرماندهان پلیس راهور این کار اکنون در حال اجراست.
سردار سیدتیمور حسینی رئیس پلیس راهور فراجا در گفتگویی تاکید کرد: موتورسیکلت‌ها باید مراحل سنجش آلایندگی را در مراکز معاینه فنی طی کنند.
وی افزود: اگر موتورسیکلتی معاینه فنی نداشته باشد مطابق دیگر وسایل نقلیه اعمال قانون خواهد شد چراکه از نظر ما هیچ تفاوتی بین موتورسیکلت و خودرو وجود ندارد و موتورسیکلت‌ها هم باید مراحل سنجش آلایندگی را در مراکز معاینه فنی، طی کنند.
رئیس پلیس راهور فراجا با یادآوری این که داشتن کارت معاینه فنی برای موتورسیکلت هم اجباری است. این مساله، موضوع جدیدی نیست، از قبل در قانون آمده بود، اما کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت.لذا اگر موتورسیکلتی معاینه فنی نداشته باشد، مطابق دیگر وسایل نقلیه اعمال قانون خواهد شد.
میزان تولید آلاینده هوا توسط موتورسیکلت
مراکز معاینه فنی شهرداری تهران برای اجرای طرح‌های مربوط به کنترل معاینه فنی موتورسیکلت‌ها آمادگی کامل دارند و سید محمد مهدی میرزایی قمی مدیر عامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در گفتگو با ایسنا، درباره میزان سهم موتورسیکلت‌ها در انتشار سالانه گازها و ذرات معلق در شهر تهران می‌گوید: بر اساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران در سال ۱۳۹۶این منابع متحرک در انتشار سالانه آلاینده های گازی با سهم ۲۱.۳درصد در رتبه دوم و در تولید ذرات معلق با سهم ۱۰.۱درصد در رتبه سوم قرار دارند. به هر حال این ادله علمی نشان می دهد برای موتورسیکلت ها که سهم بالایی در آلایندگی هوا دارند باید چاره اندیشی و این وسایل نقلیه با مراجعه به مراکز معاینه فنی به صورت مستمر پایش و کنترل شوند .
مدیر عامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با توضیح این که در یک دهه گذشته سهم موتورسیکلت در جابه جایی های روزانه شهر تهران از حدود ۷درصد به ۱۳درصد رسیده است و پیش بینی می‌شود این سهم به ۱۵درصد هم افزایش یابد، می‌افزاید: این تغییر سهم نشان می دهد که مدهای حمل و نقل به سمت استفاده از این وسیله نقلیه به دلایل مختلفی تغییر یافته است. همین افزایش تعدد و اقبال عمومی در استفاده از موتورسیکلت سبب مشکلاتی برای شهر در بحث آلودگی هوا و تصادفات شده است.
به گفته وی، بنا بر اعلام پلیس راهور فراجا درصد بالایی از این موتوسیکلت ها متأسفانه کاربراتوری و فرسوده هستند. یک موتورسیکلت کاربراتوری میزان آلایندگی آن در مقایسه با یک موتورسیکلت با استاندارد تولید یورو چهار ، ۱۱برابر و نسبت به یک خودرو با استاندارد تولید یورو پنج در حدود ۱۳برابر بیشتر است. در بحث تصادفات هم تقریبا بیش از نصف تصادفات منجر به مرگ در شهر تهران مربوط به این وسایل نقلیه است.
میرزایی قمی با اشاره به اظهارات رئیس پلیس راهور فراجا مبنی بر الزام اخذ معاینه فنی موتورسیکلت‌ها و اعمال قانون برای موتورسیکلت‌های فاقد معاینه فنی مطابق با سایر وسایل نقلیه، ادامه می دهد: براساس قانون، تمامی وسایل نقلیه ملزم به انجام دوره‌ای معاینه فنی هستند که موتورسیکلت‌ها هم از این قضیه مستثنی نیستند و در این باره اجرای طرح‌های مختلف توسط پلیس و شهرداری تهران برای نظم بخشی به موتورسیکلت‌ها نشان می‌دهد مدیریت شهری برای ساماندهی این وسایل نقلیه دغدغه‌مند است.
وی با اشاره به مراجعه فقط حدود ۲۶۹دستگاه موتورسیکلت از ابتدای سال تاکنون به مراکز معاینه فنی شهر تهران، می‌افزاید: شهر تهران ۱۱خط معاینه فنی موتورسیکلت در مراکز دارد که میزان مراجعات به این مراکز تقریبا صفر است. ضمن این که در سال گذشته میزان مراجعات موتورسیکلت به مراکز معاینه فنی شهر تهران فقط ۸۲۳دستگاه بود که از این تعداد ۶۰درصد در تست آلایندگی و ۲۰درصد در آزمون ترمز مردود شدند، ضمن این که برخی از موتورسیکلت‌ها همزمان دارای چند نقص فنی بوده‌اند.
میرزایی قمی با تأکید بر این موضوع که پیاده سازی هر انضباط اجتماعی و شهری علاوه بر برخوردهای قانونی، نیازمند اجرای طرح‌های ایجابی است، می‌گوید: در همین باره مدیریت شهری درباره توسعه خطوط سیار معاینه فنی موتورسیکلت و پیش بینی طرح‌های تشویقی و حمایتی برنامه‌هایی را در دست اقدام دارد که بزودی اجرایی می شود.
