روایت قائم مقام سازمان تبلیغات از نحوه برخورد با بی حجابی

 حجاب زن مسلمان هویت او در مقابل تمدن مشرکانه غرب است، لذا در برخی کشورهای غربی حجاب در فضاهای عمومی ممنوع می‌شود. دشمنان اسلام نمی‌توانند تحمل کنند که زن مسلمان که با رعایت پوشش و عفاف می‌تواند در فضای اجتماعی حضور مؤثری داشته باشد و الگو شود.

خبرگزاری حوزه نوشت: چند سالی است که پروژه‌ی دشمن در مبارزه با حجاب در کشور اوج گرفته است. کمپین آزادی‌های یواشکی و چهارشنبه‌های سفید توسط عوامل مستکبرین در ایران پیاده شد و رسانه‌های این جبهه با طرح عنوان حجاب اجباری به مقابله با حجاب اسلامی و تضعیف قوانین مرتبط با آن پرداختند. با تاکید دشمن در این جا معلوم می‌شود که کشف حجاب دیگر صرفاً یک حرام شرعی نیست و با توجه به شرایط زمانه و نبرد تمدنی ما با تمدن غرب عنوان جدیدی پیدا کرده است و زنان با حجاب نوک حمله‌ی تمدنی به غرب هستند و زنان مکشفه با حرکت خود اکثراً نا آگاهانه دارند پازل دشمن را تکمیل می‌کنند. در این باره با حجت‌الاسلام و المسلمین روح‌الله حریزاوی به گفت‌وگو نشستیم.

وضعیت عفاف و حجاب را در جامعه امروز ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟

وضعیت عفاف و حجاب در جامعه امروز ایران موضوعی پیچیده و چند وجهی است که با چالش‌ها و تناقضات متعددی همراه است. برای ارزیابی دقیق این وضعیت باید به ابعاد مختلف موضوع توجه کرد.

موضوع اول تنوع و گوناگونی در جامعه است، جامعه ایران از تنوع قومی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی بالایی برخوردار است. این تنوع، به طور طبیعی در نوع پوشش و آداب و رسوم مردم نیز نمود پیدا می‌کند. در برخی از مناطق و اقشار جامعه، پایبندی به عفاف و حجاب سنتی قوی‌تر است، در حالی که در برخی دیگر، شاهد گرایش به سمت پوشش‌های جدیدتر و متنوع‌تر هستیم.

موضوع دوم تغییرات نسلی است؛ نگاه نسل‌های جدید به موضوع عفاف و حجاب تا حدودی با نسل‌های گذشته متفاوت است. نسل جوان، به دنبال آزادی و انتخاب‌های بیشتر در نوع پوشش خود است. این موضوع، گاه به تنش‌هایی بین نسل‌ها و تضاد در هنجارهای اجتماعی منجر می‌شود.

موضوع سوم نقش قوانین و سیاست‌ها است، جمهوری اسلامی ایران، بر اساس مبانی دینی خود، قوانینی را برای ترویج عفاف و حجاب وضع کرده است. این قوانین شامل محدودیت‌هایی در نوع پوشش و رفتار در اماکن عمومی می‌شود. با وجود این قوانین، هنوز هم شاهد ناهنجاری‌هایی در زمینه عفاف و حجاب هستیم.

موضوع چهارم تاثیر عوامل خارجی است؛ عوامل خارجی مانند رسانه‌های خارجی، شبکه‌های اجتماعی و ماهواره نیز در نوع پوشش و نگرش مردم به عفاف و حجاب تاثیرگذار هستند. این رسانه‌ها گاه به طور هدفمند به ترویج بی‌حجابی و فرهنگ غربی می‌پردازند.

موضوع پنجم نقش آموزش و فرهنگ‌سازی است؛ آموزش و فرهنگ‌سازی، نقش مهمی در ترویج عفاف و حجاب دارد. متاسفانه در این زمینه کم‌کاری‌هایی صورت گرفته است. به نظر می‌رسد باید برنامه‌های آموزشی و فرهنگی جامع و موثری برای ترویج عفاف و حجاب در جامعه اجرا شود.

در مجموع می‌توان گفت که وضعیت عفاف و حجاب در جامعه امروز ایران در حال گذار و دگرگونی است. این موضوع نیازمند بررسی دقیق و آسیب‌شناسی علمی است. برای حل چالش‌های موجود در این زمینه باید به تنوع و گوناگونی جامعه، تغییرات نسلی، نقش قوانین و سیاست‌ها، تاثیر عوامل خارجی و نقش آموزش و فرهنگ‌سازی توجه کرد.

علاوه بر این باید به دنبال راهکارهای جدید و خلاقانه برای ترویج عفاف و حجاب در جامعه باشیم. این راهکارها باید با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای جامعه امروز ایران، تدوین و اجرا شوند.

آیا حجاب یک مسئله درونی و شخصی است یا یک مسئله بیرونی و اجتماعی؟

حجاب هم یک مسئله درونی و شخصی و هم یک مسئله بیرونی و اجتماعی است. از نظر درونی و شخصی، حجاب می‌تواند به عنوان یک نماد از ایمان و اعتقادات مذهبی فرد باشد. حجاب می‌تواند به عنوان ابزاری برای حفظ حیا و عفت فرد در نظر گرفته شود. حجاب می‌تواند به عنوان راهی برای حفظ حریم خصوصی و استقلال فرد باشد.

از نظر بیرونی و اجتماعی، حجاب می‌تواند به عنوان یک هنجار اجتماعی و فرهنگی تلقی شود. حجاب می‌تواند به عنوان یک نماد از هویت و تعلق به یک گروه خاص باشد. حجاب می‌تواند به عنوان ابزاری برای کنترل و نظم اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد. در واقع، حجاب در نقطه تلاقی دو حوزه شخصی و اجتماعی قرار دارد. از یک سو، حجاب یک انتخاب شخصی است که به باورها، ارزش‌ها و خواسته‌های فرد مربوط می‌شود، از سوی دیگر، حجاب در یک فضای اجتماعی معنا پیدا می‌کند و تحت تاثیر هنجارها، قوانین و ساختارهای اجتماعی قرار می‌گیرد.

اهمیت هر یک از این دو بعد در افراد و جوامع مختلف متفاوت است. در برخی جوامع تاکید بیشتر بر بعد درونی و شخصی حجاب است، در حالی که در برخی دیگر بعد بیرونی و اجتماعی حجاب پررنگ‌تر است، به طور کلی می‌توان گفت که حجاب یک پدیده چند وجهی است که نمی‌توان آن را به طور کامل در یکی از دو دسته درونی و بیرونی طبقه‌بندی کرد. درک درست از حجاب، نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه هر دو بعد درونی و بیرونی آن است.

چه عواملی را در ایجاد و تشدید وضعیت کنونی عفاف و حجاب در جامعه مؤثر می‌دانید؟

عوامل متعددی در ایجاد و تشدید وضعیت کنونی عفاف و حجاب در جامعه ایران نقش دارند. یکی از این عوامل، عامل فرهنگی است؛ ضعف باور و کاهش اعتقادات مذهبی و معنوی در جامعه می‌تواند به بی‌توجهی نسبت به ارزش‌هایی مانند عفاف و حجاب منجر شود. تهاجم فرهنگی و ترویج فرهنگ غربی از طریق رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و ماهواره می‌تواند به تغییر نگرش‌ها و ارزش‌ها در جامعه، به‌ویژه در بین جوانان، منجر شود.

رسانه‌های خارجی، شبکه‌های اجتماعی و ماهواره ای به طور هدفمند به ترویج بی‌حجابی و فرهنگ غربی می‌پردازند. این تهاجم فرهنگی در تضعیف فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه موثر است. عدم ارائه آموزش‌های دینی و اخلاقی مناسب در خانواده، مدرسه و جامعه می‌تواند خلأ بزرگی در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب ایجاد کند.

متاسفانه در زمینه آموزش و فرهنگ‌سازی عفاف و حجاب کم‌کاری‌هایی صورت گرفته است. برنامه‌های آموزشی و فرهنگی موجود در بسیاری موارد جامع و موثر نیست. تغییر سبک زندگی و گرایش به سمت تجمل‌گرایی و مدگرایی می‌تواند به بی‌توجهی به حجاب و عفاف منجر شود.

با افزایش رفاه و ارتباطات شاهد تغییراتی در سبک زندگی و ارزش‌های مردم هستیم. این تغییرات گاه به سمت گرایش به فرهنگ غربی و بی‌حجابی سوق پیدا می‌کند.

یکی دیگر از این عوامل، عامل اقتصادی است. مشکلات اقتصادی و معیشتی دغدغه اصلی بسیاری از مردم شده است و در چنین شرایطی توجه به مقوله عفاف و حجاب برای برخی افراد به حاشیه رانده می‌شود.

تبعیض و نابرابری اقتصادی به نارضایتی و بی‌اعتمادی مردم نسبت به نظام منجر می‌شود. این نارضایتی گاه به صورت بی‌حجابی و بدحجابی به عنوان نوعی اعتراض بروز پیدا می‌کند.

سومین عامل، عامل اجتماعی است؛ قوانین موجود در زمینه عفاف و حجاب در بسیاری موارد ناقص و غیرقابل اجرا هستند. همچنین در زمینه اجرای قوانین نیز شاهد کم‌کاری و تناقض هستیم.

متولیان امر عفاف و حجاب گاه به مطالبات و نیازهای جامعه توجه کافی نمی‌کنند. این موضوع به بی‌اعتمادی مردم و عدم تمایل آنها به رعایت عفاف و حجاب منجر می‌شود. در زمینه ترویج عفاف و حجاب بیشتر به روش‌های سلبی و قهری توجه می‌شود، در حالی که باید از روش‌های ایجابی مانند گفتمان‌سازی و اقناع‌سازی نیز استفاده کرد.

عدم وجود الگوهای مناسب در جامعه به‌ویژه برای جوانان می‌تواند به بی‌توجهی به حجاب و عفاف منجر شود. وجود ناهنجاری‌های اجتماعی مانند بی‌بندوباری و فساد می‌تواند به بی‌توجهی به ارزش‌هایی مانند عفاف و حجاب منجر شود.

عامل چهارم، عامل سیاسی است؛ وجود دوگانگی و تناقض در سیاست‌گذاری‌ها و برخوردهای دولتی با موضوع عفاف و حجاب می‌تواند به بی‌اعتمادی مردم و بی‌توجهی به این موضوع منجر شود. برخی از سیاست‌های داخلی و خارجی به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر وضعیت عفاف و حجاب در جامعه تاثیر می‌گذارند.

برخی افراد و گروه‌ها از مقوله عفاف و حجاب به عنوان ابزاری برای مقاصد سیاسی خود استفاده می‌کنند. این موضوع به سوءاستفاده از این مقوله و بی‌اعتمادی مردم منجر می‌شود.

عوامل روانی نیز پنجمین عامل است؛ برخی از افراد، به‌ویژه جوانان، ممکن است برای جلب توجه و یا به دلیل عدم شناخت هویت خود به بی‌حجابی روی بیاورند.

تمایل به همرنگ شدن با گروه همسالان می‌تواند به‌ویژه در بین نوجوانان و جوانان به بی‌حجابی منجر شود. برخی از افراد ممکن است به دلیل کمبود اعتماد به نفس و خودکم‌بینی از حجاب استفاده نکنند. میل به خودنمایی و جلب توجه به خصوص در بین جوانان می‌تواند به انتخاب پوشش‌های نامناسب و بی‌حجابی منجر شود. تأثیرپذیری از مد و فشن بخصوص در بین جوانان می‌تواند به انتخاب پوشش‌های نامناسب و بی‌حجابی منجر شود.

نکته مهم این است که این عوامل به طور جداگانه عمل نمی‌کنند، بلکه در یک تعامل چندسویه با یکدیگر وضعیت کنونی عفاف و حجاب در جامعه را ایجاد کرده‌اند. برای حل چالش‌های موجود در این زمینه باید به همه این عوامل توجه کرد و راهکارهای جامع و موثری برای آنها ارائه داد.

حدود و اختیارات و وظایف حکومت در رابطه با مسئله بد حجابی چیست؟

در اصل ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دولت موظف است حقوق زن را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تضمین کند و از موانع موجود در راه بهره‌مندی زنان از حقوق انسانی، اجتماعی و فرهنگی رفع موانع نماید. در اصل ۱۲ نیز حکومت جمهوری اسلامی ایران موظف است... برای نیل به اهداف مذکور در این اصول، همه امکانات خود را به کار گیرد.

در قوانین و مقررات نیز در قانون مجازات اسلامی آمده است که زنانی که بدون حجاب شرعی در اماکن عمومی ظاهر شوند به حبس از ده روز تا دو ماه یا جزای نقدی تا پنجاه هزار ریال محکوم می‌شوند. آئین‌نامه اجرایی قانون مجازات اسلامی: "زنانی که بدون حجاب شرعی در اماکن عمومی ظاهر شوند، به تذکر شفاهی و در صورت تکرار، به تذکر کتبی و در صورت تکرار مجدد، به ضبط و توقیف وسایل و ابزار ارتکاب جرم و جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا یک میلیون ریال محکوم می‌شوند.

از مهمترین چالش‌های موجود در این زمینه عدم وجود تعریف دقیق و مشخصی از حجاب است تا در مورد حدود و اختیارات حکومت در برخورد با بدحجابی اختلاف نظر وجود داشته باشد. استفاده از روش‌های قهری در برخورد با بدحجابی نیز باعث شده است تا برخی از افراد نسبت به حجاب و حکومت جمهوری اسلامی ایران دیدگاه منفی پیدا کنند.

در خصوص راهکارها نیز ترویج فرهنگ حجاب و عفاف در جامعه مهم است؛ این موضوع می‌تواند از طریق آموزش و پرورش، صدا و سیما، و سایر نهادهای فرهنگی انجام شود. استفاده از روش‌های اقناعی و ارشادی در برخورد با بدحجابی نیز راهکار دیگری است. این موضوع می‌تواند از طریق گفتگو، آموزش و ارائه مشاوره انجام شود. راهکار سوم اصلاح قوانین و مقررات مربوط به حجاب است، این موضوع می‌تواند به منظور رفع ابهامات و تناقضات موجود در قوانین و مقررات انجام شود.

حدود و اختیارات و وظایف حکومت جمهوری اسلامی ایران در مسئله حجاب، موضوعی پیچیده و چند وجهی است که از دیرباز مورد بحث و گفتگو بوده است. در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام به نوعی به این موضوع می‌پردازند. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به طور کلی به وظایف حکومت در زمینه حفظ و ترویج ارزش‌های اسلامی از جمله حجاب اشاره شده است. در قوانین و مقررات نیز به طور خاص به مجازات بدحجابی در اماکن عمومی اشاره شده است.

در عمل، حاکمیت از طریق گشت ارشاد و سایر نهادها با بدحجابی در اماکن عمومی برخورد می‌کرد. با این حال این موضوع چالش‌هایی را نیز به همراه داشته است از جمله عدم وجود تعریف دقیق و مشخصی از حجاب و استفاده از روش‌های قهری در برخورد با بدحجابی است.

به نظر می‌رسد که بهترین راهکار برای حل مسئله حجاب ترویج فرهنگ حجاب و عفاف در جامعه استفاده از روش‌های اقناعی و ارشادی در برخورد با بدحجابی و اصلاح قوانین و مقررات مربوط به حجاب باشد.

حاکمیت بر اساس قانون اساسی و سایر قوانین مربوطه مسئولیت‌ها، اختیارات و وظایف مختلفی در رابطه با مسئله بد حجابی دارد. برخی از این وظایف و اختیارات عبارتند از تأسیس و اجرای قوانین و مقررات مربوط به حجاب و پوشش مناسب زنان است، دولت مسئول است تا قوانین و مقررات مناسب را تدوین کرده و اجرا کند تا حفظ حجاب و پوشش مناسب زنان تضمین شود.

وظیفه دوم ترویج فرهنگ حجاب اسلامی است؛ دولت باید با انجام برنامه‌های آموزشی و فرهنگی، فرهنگ حجاب اسلامی را ترویج دهد و آگاهی‌های لازم را به جامعه ارائه کند.

وظیفه سوم پیشگیری از بد حجابی و ترویج اخلاق اسلامی است؛ دولت باید با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب از بد حجابی جلوگیری کند و به ترویج اخلاق اسلامی در جامعه کمک کند.

وظیفه چهارم ارائه خدمات حمایتی به زنان است؛ دولت باید برای حفظ حجاب و پوشش مناسب زنان خدمات حمایتی مناسب را فراهم کند و زنان را در این زمینه تقویت و حمایت کند. به طور کلی دولت مسئول است تا با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب، حفظ حجاب و پوشش مناسب زنان را تضمین کرده و از بد حجابی جلوگیری نماید.