اطلاعات نوشت: حدود یک ماه قبل که کتاب افغانستان به روایت روزنامه اطلاعات پس از چاپ به دستم رسید، آنقدر ابتکار جالبی به نظرم آمد که در یک صفحه کامل نسبت به معرفی آن در مجله اطلاعات هفتگی اقدام کردیم.

به هر حال یک علاقه‌مند و محقق افغانستانی ذوقی به خرج داده و پس از این که یک مجلد از روزنامه اطلاعات سال 1308 را که تجدید چاپ شده و در نمایشگاه عرضه شده بود را ملاحظه کرد، دریافت که می‌تواند اطلاعات جالبی درباره تاریخ افغانستان در آن بیابد؛ لذا علاقه‌مند شد که دست به چنین اقدامی بزند.

جوادی تاکید کرد: این محقق مجلد های دیگری را هم تهیه می‌کند و آنچه را که درباره افغانستان در آن می‌یابد انتخاب می‌کند و ماه‌ها روی آن وقت می‌گذارد .

وی سپس یافته هایش را در یک روزنامه افغانستانی حدود 300 روز به طور پاورقی به چاپ رساند و در ادامه با همکاری موسسه اطلاعات به طور یک اثر به بازار نشر سپرد.  به هر حال من ابتدا به مولف بابت این کار و ابتکار تبریک می‌گویم، ابتدا گمان می‌کنیم اقدام وی ساده است اما وقتی دقیق شویم درمی‌یابیم که کار سخت و دشواری بوده است؛ جستجو و بهترین گزینش را صورت بندی کردن و فراهم‌آوردن، هم حوصله می‌خواهد و هم دقت و هم ذوق و مهارت.

وی با بیان این که در این اثر خبرها و گزارش‌ها از سال 1307 آغاز می‌شود و تا سال 1332 ادامه می‌یابد، ادامه داد: البته بخش نخست اثر، حدود بیش از یک‌سوم کتاب و بالای 200 صفحه از روزنامه‌های 1307 و 1308 گزینش شده و شاید علت آن روند شتاب‌آلود تحولات افغانستان در این سال‌ها و علاقه‌مندی حکومت وقت به حاکمیت امان‌الله خان در افغانستان باشد که اخبار آن در اطلاعات بیشتر منعکس می‌شد.

به هر حال در میان همین اخبار که تاثیر قدرت حاکم سیاسی در آن پیداست ، می‌توان به بخشی از آنچه که در افغانستان گذشته است ؛ پی ‌برد. البته ناگفته هم نماند که آن سال‌ها یعنی 1928 و 1929 جهان هم در آستانه و حتی در میانه تحولات عجیب و غریبی بوده که افغانستان هم از آن بی‌نصیب نماند.

شاید به همین خاطر است که این 2 سال اخبار بیشتری می‌بینیم و مثلا در سال 1309 خبری نیست و یا 1310 کم است و در برخی سال‌ها البته کمی بیشتر و کمتر، اما در هر حال مطالعه آن برای آشنایی با تحولات دو سه دهه کشور همسایه بسیار مفید و در عین حال جذاب و خواندنی است که نویسنده همانند یک غواص بلد در دریای اطلاعات غواصی و صید کرده و آن را به سطح و تماشا گذاشته است.

مدیرمسئول اطلاعات هفتگی افزود: نکته مهم دیگر، آشنایی ما با ظرفیت‌ها ، دارایی‌ها و گنجینه‌های نهفته در دل یک دریا به‌ نام روزنامه اطلاعات است. دریایی که تا در آن غواصی نکنی  با دُرها و شاه ماهی‌ها و گوهرهایی که در آن است آشنا نمی‌شوید. این روزنامه به عنوان پرسابقه‌ترین و قدیمی‌ترین نشریه در حال انتشار کشور که عمرش به یک سده می‌رسد در این دیار که عمر مطبوعات در آن چندان دیرپا نیست و به آفتاب تموز یا باران بهار می‌ماند  دریایی است که در آن می‌توان گوهرهای ناب یافت. در هر حوزه‌ای گنجینه‌ای از فرهنگ و تاریخ و ادب و هنر و سیاست این سرزمین در آن قرار دارد که غواص ماهر و دقیق و نکته‌یاب می‌تواند به فراخور استعداد و توانایی خود در آن به صید و شکار بپردازد.

وی ادامه داد: آرشیو موسسه و روزنامه اطلاعات در واقع و بی‌هیچ تعارفی یک گنجینه ناب و بی‌نظیر است که به اعتقاد من پنهان مانده و دُر و گهر مخفی در آن فراوان است که باید در این دریا غواصی کرد و آن ها را یافت و در معرض عرضه و تماشا گذاشت. 100 سال تاریخ در آن است که امیدوارم این تجربه، مقدمه‌‌ای برای یافتن و بازنمایی و عرضه آن در حوزه‌های مختلف باشد. از دوست عزیز محققمان جناب بصیر احد و آقای کاظمی ویراستار کتاب، قدردانی می‌کنم و همچنین اقدام بایسته و شایسته مدیر نشر اطلاعات و همکاران و گرامیمان موسسه اطلاعات  را که این اقدام شایسته را به بار نشاندند ارج می گذارم.

مدیرمسئول اطلاعات هفتگی افزود: همچنین باید به این نکته هم تأکید داشت که چنین اقداماتی در مسیر گسترش تبادلات فرهنگی و تقویت مناسبات در کشور و دو ملت همسایه و همزبان و همکیش که در حقیقت از یک پاره و پیکره هستند ،اثر و نتایج شایانی خواهد داشت که ان شا‌الله مستمر و پایدار باشد.