نرگس خانعلی زاده در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: چاقی و اضافه وزن هم در دنیا رتبه و جایگاه مخصوص به خودش را دارد؛ رتبهای که ششمین مرتبهاش به ایران و ایرانیان رسیده است و زنگ خطرها و هشدارهای جدی سلامت نسبت به سبک زندگی ناسالم خانوادهها را روشن کرده است. هشدارهایی که یادآوری میکنند چاقی به تنهایی بیماری یا خطری محسوب نمیشود؛ بلکه آنچه که اهمیت دارد، عواقب ناشی از اضافه وزن است که پیر و جوان نمیشناسد و در روزگار فعلی، همه سنین جامعه را درگیر خودش کرده است! حالا چه باید کرد؟
آمارها از چاقی بیش از ۷۰ درصد مردم ایران میگویند؛ آنچنان که در بین این جمعیت، 5/4 درصد افراد چاقی مفرط دارند و البته این عدد همچنان رو به افزایش است. اما چه میشود کرد؟ آگاهی، آگاهی، آگاهی! در واقع انچه که نجات دهنده این مسیر، آگاهی افراد از سلامتی است که به واسطه چاقی، آب میشود و از دست میرود.
دیابت و دیگر هیچ...
افزایش دیابت در سطح کشور، بدیهیترین اتفاق و نتیجهای است که چاقی با خود به همراه دارد! در واقع انچه که اضافه وزن را خطرناک میکند، عوارض دنبالهدار آن مانند دیابت و فشار خون و ... است که میتوانند کیفیت زندگی افراد به پایینترین سطح ممکن برسانند؛ آنچنان که به جای تعاملات و رفت و آمدهای دلنشین و دلخواه، مدام در بین مراکز درمانی در رفت و آمد باشد! دیابتی که اگر اوج بگیرد، میتواند در بدن افراد زخم ایجاد کند، بیناییاش را مختل کند، وزنش روز به روز کاهش غیر طبیعی داشته باشد و به طور کلی، سلامت جسمی فرد مبتلا را ذره ذره از بین ببرد.
متاسفانه آنچه که در ایران، چاقی را تهدید میکند، فقط و فقط زیبایی و تناسب اندام است! در واقع مردم فقط برای زیبایی، ممکن است تلاش کنند که چاق نباشند و یا اضافه وزن خودشان را کنترل کنند در صورتی که زیبایی، در مرتبه دوم از اهمیت قرار میگیرد و آنچه که بر آن اولویت دارد، سلامت جسمی است که فراموش شده است. شاید بهتر است که تصورمان را کمی عوض کنیم و فارغ از معیارهای زیباییشناسی، یادمان بماند که چاقی، رهاوردی به جز بیماری نداشته و نخواهد داشت!
سبک زندگی یا بیماری؟ مسئله این است!
هرجا حرف از چاقی و اضافه وزن باشد، همه نگاهها به سبک زندگی و سفره غذایی افراد معطوف میشود! البته که بیراه هم نمیگویند و اولین عامل چاقی و اضافه وزن در کشور ما، سبک زندگی روزگار اخیر است.
نوعی از روش و منش مردم که مصرف فست فود و انواع نوشیدنیهای مضر و دارای قند، عضو جداییناپذیر آنها شده است، اما واقعیت این است که این همه آن چیزی نیست که ایران را به چنین رتبه ناخوشایندی در دنیا رسانده است. شاید بهتر است انصاف را ضمیمه این موضوع کنیم و از برخی بیماریها که منجر به چاقی اجباری افراد میشوند هم بگوییم؛ بیماریهایی که در سیستم بدنی فرد اختلال ایجاد میکنند، عملکرد داخلی بدن دچار اختلال میشود و در نهایت نتیجه آن، اضافه وزنی بیش از اندازه است.
در واقع ایران با در نظر گرفتن مجموع عوامل خواسته یا ناخواسته است که به چنین رتبهای رسیده است و برای کم کردن این جایگاه، هردو عامل سبک زندگی و درمان بیماریها، لازم و ضروری است! اینها نشاندهنده این است که برای چنین رتبهای، فقط سبک زندگی غلط مقصر نیست؛ بلکه برخی از افراد جامعه به دلایل ناخواسته، سهمی در رساندن کشور به ششمین جایگاه چاق دنیا داشتهاند.
چاقی ناشی از بیماری
یکی از مرسومترین عوامل چاقی، عوارض بیماری های غدد افراد است. اینطور که دکتر علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی میگوید، جایگاه علمی کشور در رشته غدد، رشد تصاعدی را تجربه میکند و حضور و دانش متخصصان امروز بسیاری از مسائل آینده کشور را رفع خواهد کرد:« اما شایعترین بیماری غدد در ایران چاقی است!
موضوع دیابت ناشی از چاقی هم مسأله جدی نظام سلامت است که در سالهای آینده این مشکل افزایش مییابد.» برای همین است که تغییر در سبک زندگی و تشخیص سریع و بموقع بیماریهای غدد و درمان آن، از اولویتهای سلامت در جامعه امروز است.
تشخیص و درمانی که البته اکنون به وسیله هوش مصنوعی، سرعت بیشتر و بهتری به خود گرفته است و دیگر دلیل موجهی برای این بیتوجهی به نشانه های بیماری، پذیرفته نیست:« از پژوهشگران درخواست میکنم هوش مصنوعی را در تولیدات علمی خود مدنظر قرار دهند. در تشخیص و درمان بیماریها بویژه بیماریهای غدد به دلیل پیچیدگیهای تشخیصی و درمانی، هوش مصنوعی میتواند ظرفیت خوبی را ایجاد کند.» این را دکتر زالی میگوید و معتقد است که در آینده، سهولت چشمگیری در تشخیص و درمان رخ خواهد داد.