اطلاعات نوشت: پیشنهاد افزایش سن بازنشستگی کارگران که در لایحه برنامه پنجساله هفتم توسعه اقتصادی و اجتماعی توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و در نوبت تایید از سوی شورای نگهبان قرار دارد، همچنان با واکنش های متفاوتی در بین مردم و مسئولان روبروست.
عمده کارگران و تشکّل های وابسته با اجرای این برنامه مخالفند و معتقدند که مشکلات مالی صندوق های بازنشستگی را نباید با فشار به کارگران مرتفع کرد، ضمن آنکه افزایش سن بازنشستگی ممکن است صندوق های بازنشستگی را با فرار بیمه پردازی شاغلان جدید روبرو کند، از سوی دیگردولت و مسئولان صندوق های بازنشستگی معتقدند که کاهش قابل ملاحظه ضریب پشتیبانی، ادامه حیات صندوق های مذکور را به خطر انداخته است و با روند فعلی بزودی با ورشکستگی اغلب صندوق ها روبرو خواهیم شد.
سید صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار اطلاعات با اظهار نگرانی از وضعیت مالی صندوق های بازنشستگی گفت:در حال حاضر ضریب پشتیبانی صندوقها به شدت کاهش یافته و اگر با این روند پیش بروند، در آینده نزدیک صندوقها قادر به پاسخگویی به ذینفعان نخواهند بود.
وزیر کار ادامه داد: تعداد افرادی که در شرف بازنشستگی هستند و بزودی باید از مستمری صندوق های بازنشستگی ارتزاق کنند، نسبت به افرادی که به تازگی وارد محیط کار و بیمه پردازی می شوند، دائما در حال افزایش است و این مسأله یعنی صندوق های بازنشستگی با تشدید ناترازی منابع مالی روبرو خواهند شد.
مرتضوی گفت: درست است که بالا بردن سن بازنشستگی شاید مورد استقبال گروهی نباشد، ولی باید به این نکته توجه کرد که صندوق های بازنشستگی به شدت با کمبود منابع ورودی روبرو هستند و این موضوع برای ادامه فعالیت آنها مخاطره آمیز است.
وزیر کار ادامه داد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در آخرین مرحله از بررسی لایحه برنامه پنجساله هفتم توسعه اقتصادی و اجتماعی، اصلاحاتی را در لایحه انجام دادند که تاحدودی مشکل ناترازی منابع صندوق ها را کمتر می کند.
به گفته وی افزایش سن بازنشستگی اساساً از سال سوم برنامه عملیاتی و اجرایی خواهد شد و مشمول تمامی کارگرانی که اکنون 28 سال و یا بیشتر سابقه کار دارند نمی شود.
مرتضوی گفت: وضع اغلب صندوقهای بازنشستگی مناسب نیست و ضریب پشتیبانی بسیار ناپایداری دارند. به عنوان نمونه نسبت پشتیبانی در صندوق بازنشستگی کشوری بین ۰.۵تا ۰.۷است. یعنی به ازای هر دو نفر کارمند بازنشسته، فقط یک نفر در حال کار است.
روابط عمومی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در واکنش به انتقادها از مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: مصوبه افزایش سن بازنشستگی، قرار است که براساس سوابق خدمت بصورت پلکانی اعمال شود، از سوی دیگر در این مصوبه محدودیتهایی همچون سقف سنوات خدمتی حداکثر ۳۵سال یا سن ۶۲سال برای آقایان و ۵۵سال برای بانوان درنظر گرفته شده است.
این در حالی است که سن بازنشستگی در دیگر کشورها بطور معمول بیش از ۶۷سال است.
در همین حال میرهاشم موسوی مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی با اشاره به اینکه صندوقهای بیمهای و بازنشستگی تابع تصمیماتی هستند که در نظام حقوقی گرفته میشود، گفت: وقتی نیاز به اصلاحات اساسی است، باید این تصمیم گرفته شود زیرا یکی از مشکلات ناترازی منابع صندوقها، تعلل در تصمیمگیری است.
به گفته وی اگر بخواهیم راهحلی برای ناترازی صندوقهای بازنشستگی در آینده پیدا کنیم، باید به اصلاحات همهجانبه در همه حوزههای درآمدهای بیمهای، در درآمد حوزه کسب و کار، در ایجاد ارزش افزوده در بنگاهها و در ساختارها و مدیریتها تن بدهیم.
موسوی ادامه داد: اکنون میانگین ضریب پشتیبانی بیمه تأمین اجتماعی در کشور به ۴.۲رسیده است. یعنی به ازای هر یک نفر مستمری بگیر در صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی فقط 4.2 کارگر فعال و بیمه پرداز وجود دارد.
این ضریب در برخی از استان ها شرایط بد تری دارد. مثلا در استان آذربایجان شرقی این ضریب ۳.۷است.
موسوی گفت: حدود 40 سال پیش به ازای هر کارگر بازنشسته حدود 20 تا 25 نفر درحال کار و بیمه پردازی بودند و منابع مالی صندوق بازنشستگی در بهترین شرایط بود، اما اکنون فشار زیادی روی صندوق هاست.
وی ادامه داد: باید بپذیریم که میانگین سنی جمعیت کشور در حال افزایش و جامعه ایران رو به سالمندی است. ما هرچه به سمت افزایش سن جمعیتی در میان بیمه شدگان صندوق تامین اجتماعی میرویم، باید چالش ناپایداری منابع را باید در اولویت قرار دهیم.
در مقابل این اظهارات اولیا علی بیگی رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور ضمن مخالفت با افزایش سن بازنشستگی گفت: افزایش سن وسابقه نه تنها به پایداری منابع صندوق سازمان تامین اجتماعی کمکی نمیکند بلکه ممکن است فرار بیمهپردازی را تشویق کند.
وی گفت:جامعه کارگری در حال حاضر با عدم امنیت شغلی، عدم تعیین دستمزد منطبق با تورم واقعی وعدم رعایت ایمنی و بهداشت شغلی روبروست. اگر سن بازنشستگی را نیز بالا ببریم، عملا هرگونه انگیزه بیمه پردازی در کارگران جوان را از بین خواهیم برد. بنابر این با توجه به بیانگیزگی و ناامیدی شاغلین نسبت به شرایط سخت بوجود آمده برای بازنشستگی، فرار بیمهپردازی تشدید خواهد شد.
علیرضا محجوب دبیرکل خانه کارگر هم با انتقاد از مصوبه افزایش سن بازنشستگی گفت: باید حق زندگی افراد در دوره بازنشستگی را محترم بشماریم.
افزایش سن بازنشستگی، زمان بهره مندی کارگران از دوره بازنشستگی را کاهش می دهد. وی گفت: ما به جد مخالف بالارفتن سن بازنشستگی کارگران هستیم و از تمامی مراجع قانونی برای ابراز مخالفت با این مصوبه استفاده خواهیم کرد.