شکاف میان تولید و تقاضای این کالای ارزشمند بحران ساز می‌شود

اطلاعات نوشت: ظرفیت نیروگاه‌های خودتامین صنایع که هم اکنون در دست ساخت است، از ۵۵۰۰ مگاوات فراتر خواهد رفت

تامین برق صنایع به جهت اهمیت نقش صنایع در توسعه اقتصادی کشور به عنوان یکی از چالش‌های مهم وزارت نیرو به خصوص در سال مهار تورم و رشد تولید مطرح است که البته با مدیریتی که صورت گرفت، صنایع با کمترین محدودیت توانستند تولید داشته باشند و سهم زیادی از مصرف برق امسال را به خود اختصاص دهند.

بر اساس برنامه‌های مدیریت مصرف امسال مقرر شد تا بیش از ۵۸۰هزار واحد صنعتی که عمدتاً کسب و کار‌های کوچک و یا خانگی بودند، بدون هیچ محدودیتی در تابستان برق مصرف کنند و شهرک‌های صنعتی هم در کنار صنایع بزرگ در تعامل با وزارت نیرو و جابجایی بار مصرف، در کنار کمک به پایداری شبکه، این امکان را داشته باشند که برق بیشتری تحویل بگیرند و در نهایت تولید بیشتری هم داشته باشند.

در حالی که در فصل گرم سال‌های گذشته در بهترین شرایط، میزان مصرف بخش صنعت تا ۸۰درصد میزان مصرف بخش خانگی می‌رسید، اما امسال برای اولین بار بخش صنعت سهم بیشتری از مصرف نسبت به مشترکان خانگی داشت و میزان مصرف برق این بخش به میزان ۲درصد نسبت به بخش خانگی بیشتر شد.

بر اساس آمار وزارت نیرو ، مصرف صنایع در مقایسه با سال گذشته رشد داشته و ۸.۲درصد برق بیشتری مصرف کرده اند که این ارقام نشان می‌دهد اتفاقات مثبتی در تامین برق بخش مولد کشور رقم خورده است. اما با این وجود نباید ناترازی ۱۲هزار مگاواتی که امسال در حوزه برق داشتیم را فراموش کنیم.

شکافی بین تولید و تقاضای مصرف برق که در صورت غفلت از آن، هر ساله با رشد مشترکان و افزایش تقاضا ممکن است بیشتر هم شود. در این زمینه یکی از اقدامات انجام شده برای رفع این مسئله، وزارت نیرو مصمم شد که بار تامین برق بخش صنایع را از دوش شبکه برق بردارد یا به کمترین میزان ممکن برساند.

در همین زمینه دولت با پشتیبانی مجلس ساخت نیروگاه‌های خود تامین را در حوزه صنایع مورد توجه قرار داد که می‌تواند زمینه سرعت گرفتن رفع ناترازی برق را رقم بزند. همچنین تصویب ماده ۴قانون مانع‌زدایی از صنعت برق در سال ۱۴۰۲زمینه توسعه نیروگاه‌های خود تأمین با محوریت صنایع کشور را فراهم خواهد کرد.

ساخت نیروگاه‌های خود تأمین یکی از مهمترین راهبردهایی است که صنایع در دنیا برای رفع مسئله برق در دستور کار قرار داده اند، برای مثال، شرکت‌های بزرگ در دنیا نظیر تسلا با ساخت واحدهای نیروگاهی نیاز برق خود را تأمین کرده و یکی از پایه‌های تولیدی خود را تضمین می‌کنند.

با توجه به این تجربه جهانی در مهر سال ۱۴۰۰راهبرد ساخت نیروگاه‌های خود تأمین با محوریت وزارت نیرو در دستور کار دولت قرار گرفت و مقرر شد مشترکان انرژی‌بر بخش صنعت نظیر صنایع سیمان، فولاد، آلومینیوم و مس نسبت به احداث این واحدهای نیروگاهی اقدام کنند.

بر اساس آخرین آمار تاکنون ۶۷۵مگاوات نیروگاه صنایع به مدار آمده و تا پیش از اوج بار سال ۱۴۰۳، این رقم به ۱۷۱۲مگاوات افزایش خواهد یافت.

همچنین ظرفیت نیروگاه‌های خودتامین صنایع که هم اکنون در دست ساخت است، از 5500 مگاوات فراتر خواهد رفت.

توسعه نیروگاه‌های خود تامین برای رفع ناترازی برق مهر ۱۴۰۰با توافق وزارت نیرو و وزارت صنعت کلید خورد. بر اساس جزئیات این تفاهم‌نامه، سرمایه‌گذاری ساخت ۱۴نیروگاه توسط شرکت‌ها فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمزگان به همراه فولاد کاوه جنوب، شرکت آلومینیوم المهدی، شرکت ملی مس، چادرملو، گل‌گهر، ایمیدرو (منطقه ویژه لامرد - سالکو)، ایرالکو، آلومینای ایران، توسعه آب آسیا، شرکت پویا انرژی، فولاد خوزستان و فولاد سترگ شرق انجام شده و ظرفیت مجموع این ۱۴نیروگاه برابر ۱۲هزار و ۴۶۹مگاوات برآورد می‌شود.

البته حداقل ظرفیت این تفاهم‌نامه برابر ۱۰هزار مگاوات عنوان شده و مازاد بر ۱۰هزار مگاوات با توافق و تایید ۲وزارتخانه نیرو و صنعت، معدن و تجارت قابل‌ افزایش یا جایگزینی خواهد بود.

از سوی دیگر، مجلس شورای اسلامی هم در قالب قانون مانع‌زدایی از صنعت برق، فرایند تکلیف صنایع به ساخت نیروگاه خود تأمین را پیش برد و سرانجام در سال ۱۴۰۲با تصویب قانون مذکور، صنایع کشور مکلف به ساخت ۱۰هزار مگاوات نیروگاه خود تأمین شدند.

بر مبنای ماده ۴قانون مانع‌زدایی از صنعت برق، صنایع انرژی‌بر با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلف‌اند حداقل ۹۰۰۰مگاوات نیروگاه حرارتی با بازدهی حداقل ۵۵درصد و ۱۰۰۰مگاوات نیروگاه تجدید پذیر و پاک تا پایان سال ۱۴۰۴از محل منابع داخلی صنایع مذکور احداث کنند.

در صورت عدم احداث، تأمین برق این صنایع در شرایط کمبود برق در اولویت طرح‌های مدیریت مصرف برق وزارت نیرو قرار می‌گیرد. وزارت نیرو مکلف است از تأمین برق این صنایع، پشتیبانی و برق تولیدی مازاد آن‌ها را منتقل کند. برق مازاد نیروگاه‌های فوق در بورس انرژی یا به صورت قرارداد دوجانبه قابل فروش است. وزارت نفت مکلف است با هماهنگی وزارت نیرو سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های مذکور را تأمین کند.

با همراهی دولت و مجلس، آئین‌نامه ماده ۴قانون مانع‌زدایی هم توسط وزارت نیرو تدوین و در جلسه سوم آبان ۱۴۰۲هیات وزیران تصویب شد و هم اکنون این آئین نامه توسط معاون اول رئیس‌جمهوری به وزارت‌خانه های مربوطه برای اجرا ابلاغ شده است.

بر اساس گزارش توانیر، هم اکنون فرآیند ساخت ۵هزار مگاوات نیروگاه خود تأمین توسط صنایع کشور در دست ساخت است. همچنین ۳واحد نیروگاهی در استان سمنان و اصفهان هم برق خود را به شبکه تزریق کرده‌اند.

مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق در این باره گفت: آیین‌نامه اجرایی ماده ۴قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق درباره احداث نیروگاه توسط صنایع انرژی بر کشور به تصویب هیات دولت رسیده است.

وی افزود: در تابستان سال جاری ۶۷۵مگاوات از ظرفیت این نیروگاه‌ها وارد مدار شد و امید است تا سال آینده این مقدار به یک‌هزار و ۷۱۲مگاوات افزایش یابد.

این مقام مسوول بیان‌داشت: با تصویب این آیین‌نامه فرایند صدور مجوزهای لازم برای ساخت این نیروگاه‌ها توسط صنایع انرژی‌بر کشور تسریع شده و صنایع کشور می‌توانند با سرعت بیشتری نسبت به تکمیل نیروگاه‌های خود اقدام کنند.

رجبی‌مشهدی ادامه‌داد: وظایف مشخصی برای تسهیل صدور مجوزهای لازم اعم از مجوز محیط‌زیست، تخصیص سوخت و تخصیص آب و اتصال به شبکه، توسط نهادهای مربوطه مشخص شده که امید است با انجام به‌موقع این وظایف، نیروگاه‌های صنایع در اسرع‌وقت به شبکه سراسری برق کشور متصل شوند و در نتیجه مصرف برق آنها از روی شبکه سراسری برق برداشته خواهد شد.

سخنگوی برق گفت: برق صنایعی که طرف قرارداد این نیروگاه‌ها باشند از معافیت برنامه‌های مدیریت مصرف برق تا سقف ظرفیت تولیدی نیروگاه برخوردار خواهند بود.

باتوجه‌به هماهنگی دولت و مجلس و همچنین اقدامات وزارت نیرو، پیش‌بینی می‌شود روند ساخت نیروگاه‌های خود تامین با محوریت صنایع سرعت بیشتری بگیرد.