بهناز عسکری خبرنگار اطلاعات نوشت: در پویش «دوشنبه های رهایی» که چند وقتی است در استان یزد آغاز شده، هر دوشنبه از یکی از خانه‌های قدیمی بازدید به عمل می آید و مبلغ ورودی که علاقه‌مندان به بازدید از عمارت‌های قدیمی برای این کار می‌پردازند، با هدف آزادی زندانیان جرائم غیرعمد به حساب ستاد مردمی دیه استان واریز می‌شود.
بافت تاریخی یزد دارای ۷۷ محله با قدمتی به طول ۲۵۰۰ سال است که در ۱۸ تیرماه سال 1396 در سازمان ملی میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و یکی از بافت‌های دست‌نخورده مسکونی در جهان و تاریخ بشر محسوب می‌شود که همچنان زندگی در آن جریان دارد.
بافت تاریخی یزد بسیار وسیع بوده و بیش از ۷۰۰ هکتار را در خود جای داده است؛ کوچه پس‌کوچه‌های کاهگلی، خانه‌ها، عمارت‌ها، مساجد و اماکن قدیمی، ساباط‌ها و بادگیرها و سایر بناهایی که از جنس خشت ساخته شده‌اند، جزئی از این بافت تاریخی هستند. کاهگل، اصلی‌ترین و شاخص‌ترین مصالح شناخته‌شده در معماری بافت تاریخی یزد به شمار می‌رود.
گاهی باد و باران و آفتاب در گذر سال‌ها این بناها را دستخوش تغییر کرده که یا تخریب شده‌اند یا نیاز به بازسازی و مرمت دارند. مهندسان جوان یزدی در صدد تعمیر و بازسازی این بناهای جذاب و زیبا برآمده‌اند.
ادای وظیفه اجتماعی
سعید حی یکی از دلسوزان بافت تاریخی است که در گفتگو با خبرنگار اطلاعات می‌گوید: بنده متولد ۱۳۶۷ هستم. فعالیتم را از سال 1395 در زمینه مرمت و بازسازی و تجهیز و تبدیل بناها به هتل و رستوران شروع کردم و در این مدت چهار مجموعه هتل سنتی، یک مجموعه رستوران سنتی و تا کنون بیش از هفت‌هزار متر پروژه مرمتی دارم.
دوستان و آشنایان و همچنین افرادی که در فضای مجازی بنده را دنبال می‌کردند و با کارهایم آشنا بودند کم‌کم مایل به حضور برای بازدید از مکان‌های مخروبه یا فراموش‌شده یا ترمیم‌شده از نزدیک شدند.
برآن شدیم تا برنامه رایگانی برای بازدید حضوری آن‌ها در روزهای دوشنبه را هماهنگ کنیم.
هر دوشنبه به تعداد افراد اضافه شد و تا چهارمین دوشنبه به بالای ۵۰ نفر رسید. عدهای هم برای پرکردن وقتشان می‌آمدند و مدیریت این جمعیت سخت بود.
تصمیم گرفتیم برنامهای بریزیم تا هم دوستداران واقعی بافت تاریخی که برای آن اهمیت ویژه‌ای قائلند برای بازدید بیایند و هم فیلتری وجود داشته باشد که کارساز واقع شود.
بنابراین هزینه حداقل 50 هزار تومان را برای بازدیدهای دوشنبه در نظر گرفتیم و به علت این که خودم به این پول نیازی نداشتم بعد از کمی تأمل تصمیم گرفتم اعلام کنم که علاقه‌مندان، پول را به حساب ستاد دیه بریزند تا کار خیری نیز انجام داده باشیم.
این مبالغ از هفته پنجم به حساب ستاد دیه استان واریز و بعد از آن، آدرس برای هر واریزکننده ارسال میشد تا برای بازدید بیاید. تاکنون که هفته سیزدهم است بیش از ۱۵ میلیون تومان پول جمع شده و هر هفته همچنان نفرات زیادی به تعداد بازدیدکنندگان اضافه می‌شوند.
مسئول برگزاری تور می‌افزاید: دیدن این حجم از محبت و توجه به بافت تاریخی از سوی مردم و در کنار آن حس انساندوستی واقعا خوشحال‌کننده است و دلگرم می‌شویم که شاید به سهم خود توانسته باشیم با این کار گوشه‌ای از وظایف اجتماعی خود را به عهده بگیریم. امیدواریم بتوانیم این رویداد را زنده نگه داریم و تداوم داشته باشد.
برنامه «دوشنبه‌های رهایی»، هر هفته یک ساعت و نیم قبل از غروب آفتاب، شروع می‌شود و هنگام غروب آفتاب برروی پشت‌بام آن بنا در بافت تاریخی شهرمان به پایان می‌رسد.
برخی از عزیزان درخواست می‌کنند که از اطراف یزد هم بازدید داشته باشیم و برنامهریزی کرده‌ایم که به امید آزادی بیشتر زندانیان، این کار را هم در چشم‌انداز بلندمدت انجام بدهیم.
شهری کویری و مردمی با دل‌های دریایی
رئیس کل دادگستری و رئیس هیأت امنای ستاد مردمی دیه استان یزد می‌گوید: یزد شهری کویری است اما مردمی با دل‌های دریایی دارد.
غلامعلی دهشیری با بیان این که یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان است و همین دو ویژگی کفایت می‌کند تا ایرانیان بدانند کشوری به وسعت تاریخ جهان دارند و شهری کویری که می‌توانند خشت به خشت، تاریخ آن را به رخ تمام دنیا بکشند، تصریح می‌کند: به محض ورود به یزد با مردمی آرام و صبور روبه‌رو خواهید شد، مردمی بسیار سختکوش که با داشتن ایمان و روحیه دین‌داری در کنار هم زندگی می‌کنند و شاید همین روحیه دین‌داری و خیرخواهانه مردم دارالعباده است که باعث می‌شود در تمام اقدامات خیر پیشتاز شده و گره از کار گرفتاران باز کنند.
او می‌افزاید: حتی در روزهایی که جشن‌های گلریزان به دلیل جلوگیری از انتشار ویروس منحوس کرونا در کل کشور تعطیل شده بود، نیکوکاران یزدی، کار خیر خود را متوقف نکردند و با شرکت در جشن‌های گلریزان مجازی، مبالغ خود را از طرق مختلف مانند سامانه همراه یا واریز به حساب‌های ستاد دیه ادامه دادند و حضور پرشور و پررنگی داشتند.
دهشیری با بیان این که بافت تاریخی یزد در مرکز این شهر قرار دارد و یک محدوده توریستی به حساب می‌آید، تأکید می‌کند: این محدوده از نظر وسعت، بزرگ‌ترین محله بافت تاریخی محسوب می‌شود.
ویژگی خانه‌های این ناحیه، کاهگلی بودنشان است که می‌توان از آن‌ها به عنوان مثال بارز معماری خانه‌های کویری که در کوچه‌های باریک قرار دارند نام برد.
رئیس کل دادگستری و رئیس هیأت امنای ستاد مردمی دیه استان یزد تأکید می کند: یکی از جاذبه‌های زیبای استان یزد، بافت تاریخی و خانه‌های قدیمی در این استان است که نظر هر بازدیدکننده را به خود جلب می‌کند. این اتفاق خود سرآغاز یک اقدام زیبا و نیکوست.
ترویج فرهنگ انفاق
در پویش «دوشنبه های رهایی» که چند وقتی است در استان یزد آغاز شده، هر دوشنبه از یکی از خانه‌های قدیمی بازدید به عمل می آید و مبلغ ورودی که علاقه‌مندان به بازدید از عمارت‌های قدیمی برای این کار می‌پردازند، با هدف آزادی زندانیان جرائم غیرعمد به حساب ستاد مردمی دیه استان واریز می‌شود.
غلامعلی دهشیری، رئیس کل دادگستری و رئیس هیأت امنای ستاد مردمی دیه استان یزد، هدف از این اقدام را آشنایی مردم با معماری اصیل ایرانی و شیوه کار طراحان یزدی در بافت قدیم یزد مطرح کرده و می‌افزاید: این اقدام در کنار کمک به آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و حل معضلات اجتماعی پیگیری و اجرا می‌شود.
ستاد دیه استان یزد همواره در برگزاری پویش‌ها در کشور پیشتاز بوده و همیشه سعی کرده است که در تمامی فصول سال و مناسبتها با نوآوری، برای برگزاری پویش‌هایی در جهت کمک به آزادی زندانیان جرائم غیر عمد اقدام کند.
وی در خصوص پویش دوشنبه‌های رهایی می‌گوید: این پویش نیز یکی از اقداماتی است که با هدف نهادینه کردن فرهنگ ایثار و نوعدوستی و صلح و صفا در بین مردم استان انجام می‌شود و تحقق مفهوم شعر سعدی علیه الرحمه است که می‌گوید بنی‌آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند، چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار.
این مقام مسئول در ادامه تأکید می کند: شاید مبالغی که از این پویش‌ها به ستاد مردمی دیه استان اهدا می‌شود ناچیز باشد اما مهم‌ترین نیت این ستاد مردمی، ترویج فرهنگ انفاق و گذشت است که این مهم خود نقش بسزایی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد. این مبالغ صرف آزادی زندانیانی‌می شود که ندانسته و ناخواسته در بند هستند.
این برنامه هر دوشنبه عصر در مکان بافت تاریخی یزد انجام می‌شود و علاقه مندان می‌توانند جهت هماهنگی با روابط عمومی ستاد مردمی دیه استان ارتباط برقرار کنند.
