نرگس  خانعلی زاده در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: بر خلاف جریان رایج، این بار قرار نیست از سود یا ضرر حضور حیوانات در خانه و محل زندگی نسبت به صاحبانشان بگوییم؛ بلکه چیزی که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد این است که زندگی در خانه‌های آپارتمانی و زندگی مسالمت‌آمیز با انسان‌ها، برای خود حیوان چطور است؟ آیا این شکل از زندگی، طبیعتش را دچار اختلال کرده یا دقیقا برعکس است؛ رسیدگی‌هایی که به او می‌شود، باعث زندگی با کیفیت‌تر و حتی عمر طولانی‌تر او می‌شود؟ یک بررسی کوتاه بر اتفاقاتی که در زندگی حیوانات خانگی می‌افتد، ما را به جواب سئوالمان می‌رساند.   

ضربه ناآگاهانه

« غذا؟ گاهی ماکارانی، گاهی الویه؛ حتی یک وقت‌هایی پیتزا! هرچه خودم می‌خورم، به حیوان خانگی‌ام هم می‌دهم.» این را یکی از کسانی می‌گوید که به قول خودش، سال‌هاست، با انواع حیوانات خانگی زندگی کرده است؛ اما او نمی‌داند که این نوع غذاها، چطور می‌تواند به سلامت جسمی حیوان از جمله کبدش آسیب برساند.

واقعیت این است که نگه  داشتن حیوانات، بایدها و نبایدهایی بسیار جدی دارد!  مسائلی که اگر رعایت نشود یا به صورت ناخواسته، جدی گرفته نشود، می‌تواند زندگی را برای حیوان خانگی سخت کند و سلامتش را به خطر بیندازد.

بدیهی است که در صورت عدم رعایت مسائل ضروری مربوط به نگهداری آنها،  شرایط زندگی را برایشان سخت کرده‌ایم و  به جای اینکه زندگی بهتری برایش فراهم کنیم، او را به دردسر انداخته‌ایم.

در این میان، یکی از جنبه‌های این آزار و خطرآفرینی برای زندگی حیوانات، تغذیه نامناسب است که ممکن است باعث بیماری حیوان شود. در واقع برخی از افراد، هیچ تصوری از این ندارند که باید برای غذای حیوان وقت بگذارند، هزینه کنند و از همه مهمتر، نسبت به نوع خوراکش، آگاهی کامل داشته باشند. آخرش چه می‌شود؟ اینکه حیوان در سال‌های آخر عمرش، از چربی بالا رنج می‌برد و حتی ممکن است زودتر از حالت طبیعی، جان خودش را از دست بدهد. 

استنشاق دود سیگار در محیط هم یک عامل دیگر آسیب‌رسان به حیوانات خانگی است؛ به ویژه از آنجا که حیوانات خود را می‌لیسند، علاوه بر استنشاق مواد سمی موجود در سیگار، از این راه نیز این مواد سمی سیگار که روی بدنشان نشسته است، را می‌بلعند.

شما فرد سیگاری می‌شناسید که به خاطر نگهداری حیوان در خانه،  عادت سیگارش را ترک کرده باشد؟ بعید به نظر می‌رسد؛ چون کمتر کسی است که این جریان را خطری برای حیوان بداند.

وابستگی عاطفی

حیوانات هم مثل انسان‌ها، از عواطف و احساسات بسیار پررنگی برخوردارند؛ برای همین است که نامهربانی، بی‌توجهی و کم لطفی و حتی بی‌وفایی را به خوبی درک می‌کنند.

این موضوع از آن نظر مهم است که بدانیم چه ضربه‌های سنگینی می‌توانیم به سلامت روحی حیوان وارد کنیم اگر او را جدی نگیریم؛ موضوعی که البته زیاد رخ می‌دهد و برخی از افراد، به طور کاملا ناآگاهانه، حیوانی را مدتی پیش خودشان نگه می‌دارند و بعد از گذشت مدتی، بنا به دلیلی مانند بچه‌دار شدن، حیوان را رها می‌کنند.

درست است که دلیلشان بسیار موجه است ولی بهتر است که از ابتدا زیر بار چنین مسئولیتی نرویم تا بخواهیم بعدها به دلیلی( خواه موجه خواه غیر موجه) آن را کنار بگذاریم یا واگذارشان کنیم. حیوانات از این دست به دست شدن آسیب می‌بینند و افسرده می‌شوند. در واقع ما فکر می‌کنیم که مدتی زندگی خوب و با کیفیت برایش فراهم کردیم، اما نمی‌دانیم که چطور می‌توانیم ادامه زندگی‌اش را با تصمیماتی فردی و شخصی، به خطر بیندازیم. 

نظم طبیعت را بر هم نزن!

همه تصمیمات درباره حیوانات خانگی، به خواست انسان‌ها و دلبخواه ما انجام می‌شود؛ بدون اینکه بدانیم چه موقعیت و چه تصمیمی برای حیوان بهتر است. بعضی‌هایشان را به خانه می‌آوریم و بعضی دیگر را در خیابان رها می‌کنیم. بعضی را به دلایلی عقیم می‌کنیم و ترجیح می‌دهیم که بعضی دیگر از آنها ادامه نسل داشته باشند و زیاد شوند!

اما همه این تصمیمات و رفتارهای ما، اکوسیستم طبیعی آن موجود را بر هم می‌زند. آنها متعلق به ما نیستند و کسی مالکشان نیست که برایشان تصمیم‌گیری کند.

این موضوع کاملا غیر اخلاقی است و بر خلاف اینکه ظاهرا، وجه حیوان دوستی دارد اما کاملا مشخص است که حقوق اساسی حیوان را نقض می‌کند.

برای همین است که قریب به اتفاق فعالان حقوق حیوانات و دامپزشکان معتقدند که نگهداری حیوان در خانه، در حالی فراگیر شده است که فقط پوسته‌اش ظاهری از رسیدگی به آنها را اجرا می‌کند اما به وقتش که برسد، خودمان و خانواده‌مان و هرچیز دیگر را به آنها ترجیح می‌دهیم. موضوعی که شاید نشانه این است که بدانیم این نگهداری، به نفع حیوانات نیست!