ولی الله افخمی راد، رئیس سابق سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر اسبق صمت در گفتگو با خبرنگار «اطلاعات آنلاین» درباره بهبود روابط میان ایران و عربستان گفت: در حال حاضر به دلیل اینکه بستر اصلی ارتباطات اقتصادی و تجاری بین ایران و کشور‌هایی همسایه از یک خلاء استراتژیک برخوردار است، طبیعتاً نمی‌توانیم به این موضوع خوشبین باشیم و تا پر نشدن آن خلاء استراتژیک امکان تاثیرگذاری در اقتصاد خودمان از بابت روابط با کشور‌های همسایه وجود نخواهد داشت.
وی افزود: اگرچه امروز اراده لازم برای ارتباط موثر به خصوص در حوزه اقتصادی میان ایران و کشور‌هایی مانند عربستان شکل گرفته، اما انگار که بین ما و این کشور‌ها یک فاصله‌ای وجود دارد که وقتی این دو کشور می‌خواهند به همدیگر متصل شوند، بستری برای این ارتباط وجود ندارد و یا این بستر از بین رفته است. انگار ما در دو طرف یک رودخانه هستیم؛ یک رودخانه خروشانی که اجازه برقراری ارتباط به ما نمی‌دهد. این رودخانه خروشان چه هست؟ این رودخانه خروشان «تحریم» و «FATF» است. در این شرایط ما تنها می‌توانیم در دو طرف این رودخانه خروشان بایستیم و برای همدیگر دست تکان بدهیم.
رئیس سابق سازمان توسعه تجارت یادآور شد: البته در گذشته روابط به این صورت نبود که برای هم دست تکان دهیم، بلکه قبلاً به همدیگر سنگ پرتاب می‌کردیم! مانند ماجرایی که برای سفارت عربستان در ایران رخ داد و اینکه به همدیگر دشنام می‌دادیم و بد و بیراه می‌گفتیم. اما حالا شرایط به گونه‌ای شده که دیگر به هم بد و بیراه نمی‌گوییم، بلکه برای یکدیگر دست تکان می‌دهیم و به هم اظهار ارادت می‌کنیم. اما هیچ‌گاه نمی‌توانیم در اقتصاد هم اثرگذار باشیم. چرا که همه بستر‌ها را از بین برده‌ایم. پس طبیعی است که ما باید همین دست تکان دادن، اظهار ارادت و چاق سلامتی کردن با هم از راه دور را بپذیریم. رابطه‌ای که عملاً نمی‌تواند در اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد.
افخمی راد با اشاره به اشتراکات فرهنگی و دینی میان ایران و عربستان ادامه داد: در مقاطعی روابط ما با عربستان خوب بوده و به یاد دارم حتی فرش ماشینی را نیز در کنار فرش‌های دستی به عربستان صادر می‌کردیم و شرکت‌های تولید کننده فرش ماشینی کشور، مقادیر بالایی از تولیدات خود را نیز برای عربستان ارسال می‌کردند. این موضوع باعث شده بود که رفت و آمد خوب و صمیمانه‌ای بین تجار ما و تجار عربستانی برقرار شود. ولی از زمانی که آن مسائل برای کشور اتفاق افتاد و سفارت عربستان در کشور دچار آن مشکلات شد، این ارتباطات به سردی و در ادامه به خاموشی کامل گرایید.
وی با بیان اینکه «عربستان هنوز حضور ماندگار خودش در ایران را قبول نکرده» گفت: وقتی عربستان سفارت خود را در هتل مستقر می‌کند، معنی‌اش این است که هنوز یک نگرانی‌هایی برای آن‌ها در این کشور وجود دارد و هنوز به این قطعیت نرسیده‌اند که آیا ارتباط شان با ایران یک ارتباط دائمی خواهد بود یا یک ارتباط مقطعی.
معاون وزیر اسبق صمت تاکید کرد: ما باید به دنبال برطرف کردن آن محدودیت‌ها برویم، چراکه تا این محدودیت‌ها وجود دارد طبیعتاً عربستان خودش را مقید می‌داند که ارتباطات خود را با کشور‌های دیگر به خصوص با ایران، در چهارچوب نظامات بین المللی بسنجد و تطبیق دهد. اگر این مشکلات همچنان پابرجا باشد، عربستان هم کاری از پیش نخواهد برد.
افخمی راد ادامه داد: اگرچه عربستانی‌ها هم اظهار خوشحالی خواهند کرد که با ما رابطه داشته باشند، ولی این رابطه نخواهد توانست در سطحی تعریف شود که منفعت ارزشمند اقتصادی را برای هر دو طرف ایجاد کند؛ نه خودش خواهد توانست از آن بهره‌ند شود، نه ایران. ان‌شاالله که دولت ایران باقی موانع را از سر راه بردارد و بتوانند این محدودیت‌ها را برطرف کنند تا ارتباطات به نتایج مثبت برسد.
