جماران نوشت: محمدعلی سبحانی سفیر پیشین ایران در سه کشور عربی گفت: تحریم ها مانع از استفاده ایران از ظرفیت های منطقه ای و بین المللی شده است.
مهمترین محورهای گفت وگوی سبحانی با جماران را می خوانید:
نکته مهم تر این است که اتفاقی که در سطح منطقهای افتاده، بدون یک سیاست روشن بین المللی و یک گفتمان منطقی در سیاست خارجی -که دولت سیزدهم فاقد آن است- و بدون ابتکارات جدی نمی تواند تامین کننده منافع ما و حل کننده مشکلات ما باشد. به زبان ساده می توان گفت که ما امکان پیشبرد این روابط به نحوی که با بده و بستان صورت گرفته حجم قابل توجهی از منافع ملی را تامین کنیم، نداریم یا بهتر است بگویم در این مهم دچار مشکلاتی هستیم.
ما با عربستان روابط خیلی خوبی را در سطح ظاهری پایهریزی میکنیم؛ اما عربستان از این رابطه چه دریافت کرده و ما چه دریافت کردهایم؟ در حالی که عربستان از منطقه خلیج فارس در این لحظه یک حجم و رقم بالایی از نفت را مخصوصا به چین صادر میکند، اما نفت ما به صورت قاچاق به فروش میرود و یک دلار هم نمیتوانیم به طور رسمی جابهجا بکنیم. ما در روابط با عربستان سعودی برای تامین امنیت منطقه، قطعا نوعی ضمانت داده ایم که در این توافق مستتر است.
ما باید به دنبال تامین حداکثری منافع و امنیت باشیم. الآن حداقلی است؛ یعنی الآن شما فقط میتوانید بگویید که آیا برقراری رابطه ایران و عربستان یک موفقیت است؟ ما میگوییم اهلاً و سهلاً، موفقیت است. میتوانید بگویید اینکه ایران مثلا به زودی عضو بریکس خواهد شد، آیا این منفی است؟ نه، هرگز؛ این امر مثبتی است و خیلی هم خوب است.
حتی در مورد شانگهای؛ هنوز شرایطی که شما بتوانید از ظرفیتهای داخلی و ظرفیتهای جهانی و نظم جدید آن، بهره ببرید، به وجود نیامده است. در حالی که ظرفیتهای دنیا، ظرفیتهای ما هم حساب میشود، کما اینکه دولت کوچکی مثل دولت قطر هم از این ظرفیت های منطقه ای و بین المللی استفاده می کند. دولت قطر یک دولت پولدار و پردرآمد است که با ابتکاراتش به این نقطه رسیده است. حتی دولت بورکینافاسو هم میتواند از این ظرفیتهای جهانی استفاده بکند؛ اما ما به خاطر تحریمها، از هیچیک از این ظرفیتها استفاده مناسبی را نمیبریم.
من وظیفهام این است که این هشدار را بدهم که اگر نتوانیم با جهان به یک گفتمان حداقلی و مشترک برسیم؛ چه از طریق برجام، چه از طریق مذاکره یا روش های ممکن و مقدور دیگر، نمی توان امید چندانی به بهبود وضعیت اقتصادی داشت.
اگر منافع ما در این است که با آمریکاییها حرف بزنیم تا مشکلاتمان را حل بکنیم، حتما باید این کار را بکنیم. الآن ما در همین بحث عربستان، تقریبا همه استراتژیستها و سیاستمدارهای دارای تجربه معتقدند که ما اگر بتوانیم با آمریکاییها، سعودیها و اهل منطقه، به یک گفتمان حداقلی برسیم، این تفاهم به ما در حل مشکلات کمک خواهد کرد