سایت دکترسلام نوشت: بر اساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی (NIDDK) در مجموع، حدود ۱۶ درصد از جمعیت علائم یبوست را تجربه می‌کنند
تعریف کلی از یبوست
یبوست به معنی حرکات آهسته روده است و ناتوانی در اجابت مزاج بیش از سه برابر در هفته است. اگرچه معمولا این مشکل جدی نیست، اما زمانی که بدنتان به حالت عادی بازگردد، احساس بسیار بهتری خواهید داشت.
گذراندن بیش از ۳ روز یا بیشتر بدون رفع مدفوع معمولا خیلی طولانی است. بعد از این زمان، مدفوع سفت‌تر می‌شود و دفع آن سخت‌تر است.
علت یبوست چیست؟
یبوست حالتی است که همه‌ی ما ممکن است در مراحل مختلف زندگی با آن مواجه شویم. به طور معمول هر فرد روزانه باید تا ۳ بار روده‌ها تخلیه شود. اگر این عمل با مشکل و سختی همراه باشد و یا این که با مراجعه به پزشک همراه باشد به آن یبوست می‌گویند. اصلی‌ترین دلیل یبوست، رژیم غذایی نامناسب می‌باشد که باعث مشکلات گوارشی می‌شود، اما با تغییر سبک زندگی می‌توان بر آن غلبه و یا از بروز آن پیشگیری نمود.
یبوست اگر به صورت طولانی مدت باشد، ممکن است باعث بروز مشکلات جدی برای روده و سلامت فرد شود به همین دلیل این نوع عارضه را مادر تمام بیماری‌ها در نظر می‌گیرند. علت یبوست طولانی مدت میتواند در هر فردی متفاوت باشد. به طور مثال برخی افراد ممکن است با مصرف مواد غذایی خاصی دچار یبوست شوند. برخی افراد با مصرف لبنیات و شیر دچار این مشکل می‌شوند. یکی از روش‌های که برای رفع یبوست مفید واقع می‌شود، استفاده از آب، سبزیجات، میوه کافی و به طور کلی رزیک غذایی سالم می‌باشد. اما اگر در صورت رعایت این نوع رژیم غذایی باز هم با یبوست مواجه بودید؛ باید حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
علت یبوست طولانی
بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ در مجله مداخلات بالینی در پیری منتشر شد، عوامل خطر اصلی برای یبوست طولانی مدت، زن و سالمند بودن هستند.
(معمولا افراد مسن بیشتر از ۶۵ سال تعریف می‌شوند.) یک مطالعه فوریه ۲۰۱۴ که در مجله آمریکایی گوارش منتشر شد نشان داد که از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۰، بروز یبوست در بین بیمارانی که پس از بستری شدن در بیمارستان مرخص می‌شوند، بیش از دو برابر شده و از ۲۱۱۹۰ بیمار به ۴۸۴۵۰ نفر رسیده است.
دلایل ابتلا به یبوست طولانی مدت
یبوست مزمن میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله موارد زیر:
کم کاری تیروئید
سرطان روده بزرگ
بیماری دیورتیکولار
دیابت
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
یک انسداد روده
اختلالات عصبی از جمله مولتیپل اسکلروزیس و بیماری پارکینسون
نقص در دستگاه گوارش
بارداری
یبوست طولانی مدت در کودکان
اگر کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌کند یک هفته بدون مدفوع بماند، این معمولا مشکلی نیست. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند معمولا یبوست را تجربه نمی‌کنند. با این حال، اگر والدین یا مراقبان در مورد اجابت مزاج نوزاد نگرانی‌هایی دارند، می‌توانند به دنبال مشاوره پزشکی باشند.
معمولا یبوست طولانی مدت در کودکان ممکن است در شرایط زیر رخ دهد:
هنگامی که یک نوزاد برای اولین بار شروع به مصرف شیر خشک می‌کند.
در هنگام از شیر گرفتن
در حین آموزش دستشویی
در مواقع استرس
اگر شیرخواری در هنگام مصرف غذای شیر خشک دچار یبوست شود، ممکن است از نوشیدن آب اضافی بین دو غذا سود ببرد. با این حال، والدین نباید آب اضافی به شیر خشک اضافه کنند.
اگر نوزاد در حال حاضر مواد جامد مصرف می‌کند، ممکن است به فیبر و آب بیشتری در رژیم غذایی خود نیاز داشته باشد. میوه میتواند گزینه خوبی باشد. با این حال، اگر بچه‌ها نمی‌خواهند غذا بخورند، آن‌ها را مجبور نکنید، زیرا این کار میتواند باعث ایجاد یا افزایش استرس شود.
در حین تمرین دستشویی، اگر کودک احساس استرس کند، به خصوص اگر تغییرات دیگری مانند شروع از مهد کودک در حال رخ دادن باشد، ممکن است یبوست رخ دهد. دادن زمان کافی به کودک برای تخلیه روده هایش ممکن است کمک کند.
به غیر از دفع نکردن مدفوع، برخی از علائم نشان دهنده یبوست در کودکان عبارتند از:
شکم سفت یا منبسط شده
انرژی کم
کاهش اشتها
تحریک پذیری
علت یبوست در زنان
موارد زیر مهم‌ترین علل یبوست طولانی مدت در زنان است:
استرس، تغییرات روتین و شرایطی که انقباضات ماهیچه‌های روده بزرگ را کند می‌کند یا میل به روده را به تاخیر می‌اندازد.
یک رژیم غذایی کم فیبر، به ویژه رژیم غذایی مبتنی بر گوشت، شیر یا پنیر
کم آبی بدن و کمبود مایعات به خصوص آب
عدم ورزش
حرکت و سفر مداوم که منجر به تغییر روحیه عمومی فرد می‌شود.
برخی از دارو‌ها مانند آنتی اسید‌های کلسیم بالا و دارو‌های مسکن.
بارداری احتمال ابتلا به یبوست طولانی مدت را در زنان افزایش می‌دهد.
برخی بیماری‌ها مانند سکته مغزی، بیماری پارکینسون و دیابت.
مشکلات کولون یا رکتوم، از جمله انسداد روده و سندرم روده تحریک پذیر
استفاده بیش از حد یا سوء استفاده از ملین‌ها که نرم‌کننده مدفوع هستند.
مشکلات هورمونی، از جمله کم کاری تیروئید
درمان یبوست طولانی
اگر تغییرات سبک زندگی کمکی نکند، پزشک ممکن است مکمل فیبر، نرم‌کننده مدفوع، یا سایر دارو‌ها – اعم از بدون نسخه یا نسخه – را پیشنهاد کند. ملین‌ها یکی از گزینه‌ها هستند، اما از آنجایی که مصرف منظم آن‌ها میتواند اجابت مزاج را به تنهایی دشوار کند، بهتر است با راهنمایی پزشک از آن‌ها استفاده کنید.
NIDDK این گزینه‌های بدون نسخه دیگر را پیشنهاد می‌کند:
مکمل‌های فیبر، مانند متاموسیل
عوامل اسمزی مانند میرالاکس
نرم‌کننده‌های مدفوع مانند کولاس
روان‌کننده‌ها
محرک ها، مانند Correctol.
اما توجه داشته باشید: NIDDK هشدار می‌دهد که فقط در صورتی باید از محرک‌ها استفاده کنید که یبوست شما شدید است یا سایر درمان‌ها مؤثر نبوده اند.
دارو‌های تجویزی نیز وجود دارند که به درمان یبوست کمک می‌کنند. طبق NIDDK، پزشک شما ممکن است یکی از موارد زیر را تجویز کند:
لوبی پروستون (برای افزایش مایعات در دستگاه گوارش و افزایش دفعات اجابت مزاج تجویز می‌شود).
دارو‌هایی که باعث تحریک حرکات منظم روده می‌شود، مانند linaclotide و plecanatide (این دارو اغلب برای کمک به افراد با یبوست طولانی مدت ناشی از استفاده سندرم روده تحریک پذیر یا IBS تجویز می‌گردد.)
پروکالوپراید (این دارو در صورت داشتن یبوست مزمن بدون علت قطعی به کولون شما کمک می‌کند)
یبوست طولانی مدت نشانه چیست؟
همان طور که گفتیم، یبوست عمدتا مربوط به سبک زندگی و رژیم غذایی ناسالم است، اما بروز این مشکل میتواند نشانه‌ی بیماری‌های مختلفی باشد که در این صورت به آن یبوست مزمن گفته می‌شود. شکاف در مقعد و یا راست روده میتواند یکی منجر به یبوست مزمن شود که با درد و ناراحتی‌های متعدد همراه است. همچنین تنگ و باریک بودن روده بزرگ، مشکلات روانی مختلف مانند افسردگی، بیماری‌های روده مانند سندروم روده تحریک پذیر، ناتوانی‌های جسمی، بیماری‌های عصبی و ... نیز می‌توانند به عنوان نشانه‌های عمده‌ی یبوست مزمن در نظر گرفته شوند.
عوارض یبوست طولانی مدت
علت یبوست طولانی مدت هر چه که باشد، میتواند با بروز مشکلاتی برای سلامت جسمی فرد همراه باشد، زیرا در این حالت مواد زائد و دفعی بدن خارج نشده و دستگاه گوارش با مشکل مواجه می‌شود. از عوارض یبوست طولانی مدت، هموروئید یا بواسیر است. علاوه بر این ها، یبوست طولانی مدت میتواند عوارضی مانند اضافه وزن، افتادگی روده، سردرد، بیماری‌های مختلف کبدی، کج خلقی، سوراخ شدن روده و ... را نیز در پی داشته باشد.
