۸ گام طلایی با دانش آموزان در مسیر آموزش و یادگیری

زهره علی اکبری در اطلاعات نوشت: کودکان در سنین پایین کمی بی‌نظم هستند و وقتی نمی‌توانند تکلیف یا پروژه خود را به موقع به پایان برسانند، ناامید و نگران می‌شوند. 
***
معلمان و والدین اغلب زمان زیادی را صرف فکر کردن در مورد چگونگی ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان و علاقه‌مند کردن آن‌هابه یادگیری و مدرسه می‌کنند اما معمولاً ساده‌ترین راه که «مشارکت دادن دانش‌آموزان در راه‌اندازی فضای یادگیری خودشان» است، نادیده گرفته می‌شود.
***
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که معلمان و والدین می‌توانند در مورد تربیت یادگیرندگان خوب مرتکب شوند، این است که یادگیری را به کلاس درس محدود کنند. اغلب، مدرسه به عنوان منبع اولیه آموزش در نظر گرفته می‌شود اما رشد اجتماعی، فکری و تحصیلی باید فراتر از دیوارهای کلاس باشد که به آن‌ها بال‌هایی برای پرواز و اوج گرفتن به ارتفاعات جدید می‌دهد.
در یک دهه اخیر پژوهش‌های زیادی با موضوع افزایش علاقه به یادگیری انجام گرفته که تأکید بر انگیزه‌بخشی فضای آموزشی با تکیه بر مشارکت‌دهی دانش‌آموزان مؤلفه مشترک آن‌ها بوده‌است. در ادامه به برخی از راهکارهایی که می‌توانند علاقه به یادگیری در دانش‌آموزان را افزایش دهند، اشاره خواهد شد.

 ایجاد فضای مطالعه

اغلب مشاهده می‌شود که دانش‌آموزانی که علاقه شدیدی به خواندن دارند، به یادگیری نیز علاقه دارند زیرا می‌خواهند فرصت‌های بی‌پایان را کشف کنند. خواندن، نه تنها به آن‌هاکمک می‌کند تا دایره لغات غنی خود را توسعه دهند، بلکه بتعث می‌شود آنها ارتباطات و مفاهیم رسمی را پردازش کنند. خواندن مکرر برای کودک و خواندن با صدای بلند، باعث ایجاد فضایی برای مطالعه در خانه و مدرسه می‌شود. اجازه دهید کودکان کتاب خود را انتخاب کنند و به جای اجبار، آن را برایشان سرگرم‌کننده کنید.

 مسئولیت‌ ‌دهی  به دانش‌آموزان

برخی از دانش‌آموزان فقط سلطه وترس در آموزش را تجربه می‌کنند. اگر کودک تا این حد کنترل شود، خود را از یادگیری کنار می‌کشد. باید به کودکان اجازه داد به جای اینکه همیشه تحت نظارت باشند، تجربه یادگیری خود را داشته باشند. هر چه کودک کنترل و ورودی بیشتری در یادگیری خود داشته باشد، انگیزه بیشتری برای یادگیری پیدا خواهد کرد.

 تعامل سازنده بین معلم و دانش‌آموزان

تشویق به برقراری ارتباط صمیمانه با کودک، کلید این است که او احساس راحتی کند و نظرش را در مورد همه چیز به اشتراک بگذارد. وقتی می‌دانند که نظراتشان مهم است و مورد توجه قرار می‌گیرد، احساس اطمینان می‌کنند و بیشتر به پرداختن ایده‌ها تشویق می‌شوند.

یادگیری مبتنی بر بازی

یادگیری مبتنی بر بازی فرصت‌هایی را برای یادگیری عمیق‌تر و توسعه مهارت‌های شناختی فراهم می‌کند و به کودکان انگیزه می‌دهد تا بیشتر یاد بگیرند. وقتی کودک درگیر یک بازی است، ذهن او لذت یادگیری چیز جدیدی را تجربه می‌کند. این بزرگ‌ترین عامل در یادگیری مبتنی بر گروه و مشارکت است. ما اغلب می‌بینیم که روحیه رقابتی کودک در بازی‌ها ظاهر می‌شود و می‌خواهد خود یا تیمش برنده شوند. این یک راه عالی برای معرفی ایده‌ها، مفاهیم و دانش جدید است که کودکان را برای یادگیری تشویق می‌کند.

نظم‌دهی به فعالیت‌ها

کمک به کودک برای سازماندهی و منظم ماندن قطعاً کمک زیادی به ایجاد انگیزه در او برای یادگیری خواهد کرد. کودکان در سنین پایین کمی بی‌نظم هستند و وقتی نمی‌توانند تکلیف یا پروژه خود را به موقع به پایان برسانند، ناامیدی و نگران می‌شوند. وقتی کودک سازماندهی شده باشد، احساس کنترل بر امور دارد و کمتر تحت فشار قرار گرفته و برای یادگیری انگیزه پیدا می‌کند.

دستاوردها و موفقیت‌ها را جشن بگیرید

جشن گرفتن و به رسمیت شناختن دستاوردها، (مهم نیست که آن‌ها بزرگ باشند یا کوچک) باعث تقویت روحیه بچه‌هامی‌شود. این کار یک محیط مثبت ایجاد می‌کند و آن‌هارا برای یادگیری با انگیزه نگه می‌دارد چرا که خود را برای انجام بهتر امور به چالش می‌کشند. 
فراموش نشود این می‌تواند به کوچکی بستنی خوردن یا قدردانی از آن در مقابل کل کلاس باشد.

تمرکز بر نقاط قوت

کودکان اغلب به تلنگری نیاز دارند که به آن‌ها انگیزه دهد. به جای تمرکز بر نقاط ضعف، آن‌ها را نسبت به قدرت خود آگاه کنید و به آن‌ها بگویید که اگر بتوانند در یک زمینه عملکرد خوبی داشته باشند، مطمئناً پتانسیل این را دارند که بیشترین درخشش را داشته باشند.

هر روز را به روز یادگیری تبدیل کنید

تبدیل هر روز به یک روز یادگیری به دانش‌آموز می‌کند تا انگیزه درونی خود را برای یادگیری چیزهای جدید (هرچقدر هم کوچک یا ساده) در کلاس درس، در خانه یا هر کجا که باشد رشد دهد.

معلمان می توانند با انجاماین راه‌های ساده اما مؤثر، کودکان را در فرآیند یادگیری خود مشارکت دهند و آن را تبدیل به تجربه‌ای خوشایند کنند. کودکانی که مسئولیت یادگیری خود را بر عهده می‌گیرند، مسئولیت‌پذیر شده و به سمت یادگیری و کشف چیزهای جدید سوق داده می‌شوند. برای داشتن جامعه‌ای پویا و هدفمند، نیاز است تا طعم شیرین یادگیری و خلاقیت را در مدارس به دانش‌آموزان هدیه کنیم.