پساب تصفیه‌خانه جنوب تهران به شهرری و ورامین می‌رود

اطلاعات نوشت: علی اکبر محرابیان وزیر نیرو با اشاره به طرح مذکور گفت: در بند 3 تبصره هشتم قانون بودجه، اجازه داده شده برای مصارف مختلف به ویژه مصرف صنعتی، آب پساب را بازتخصیص کرده و جایگزین آب‌های سطحی کنیم.

 وی با اشاره به اینکه این کار باعث صرفه جویی چشمگیر در مصرف آب و کاهش برداشت از منابع سطحی و زیر سطحی خواهد شد، ادامه داد: این الگو در اغلب کشورهای پیشرفته به کار گرفته شده و موجب بهره وری مصرف آب در واحدهای صنعتی شده است. البته پساب تصفیه شده جنوب تهران از قبل توسط یک خط به متقاضیان صنعتی فروخته می شود ولی اکنون در حال احداث خط لوله دوم برای انتقال پساب تصفیه شده به حاشیه های تهران هستیم.

خلیل اردشیرتنها مجری طرح خط دوم انتقال پساب تصفیه خانه جنوب تهران به دشت‌های ورامین، پاکدشت و شهر ری هم از پیشرفت ۸۰ درصدی این طرح و بهره‌برداری از آن تا پایان امسال خبر داد.

وی گفت: دشت ورامین و پاکدشت با حدود ۵۵هزار هکتار اراضی حاصلخیز، قطب تولید محصولات زراعی، باغی و گلخانه‌ای استان تهران و کشور است که بخش مهمی از محصولات زراعی و باغی در این منطقه تولید و روانه بازار تهران و شهرهای اطراف می‌شود.

وی افزود: مهمترین چالش دشت کشاورزی ورامین به ویژه پس از احداث سدهای لتیان و ماملو، تأمین آب زراعی برای اراضی وسیع کشاورزی است که برای جبران این کمبود، پساب تصفیه شده جنوب تهران توسط کانال بتنی ذوزنقه‌ای به طول ۳۶کیلومتر و ظرفیت حدود ۶مترمکعب طی سال های ۱۳۵۵تا ۱۳۶۵احداث و بخشی از اراضی منطقه را زیر پوشش قرار داد.

اردشیرتنها با بیان اینکه پس از احداث سد ماملو و بهره برداری از آن در سال ۱۳۸۹و اختصاص آب خام آن برای تصفیه و تأمین آب شرب ساکنان شهر تهران، ورامین، پاکدشت و صنایع جنوب شرق استان تهران در سال ۱۳۹۲، کمبود آب کشاورزی افزایش یافت، اضافه کرد: بر این اساس نیاز به یک سازه جدید برای انتقال آب بیشتر شد و قرارداد احداث خط دوم انتقال پساب به دشت ورامین، ری و پاکدشت توسط یک سرمایه گذار خصوصی در اواخر سال ۱۳۹۲منعقد شد و پس از تأمین منابع مالی، تدقیق مسیر و بررسی‌های لازم توسط سرمایه گذار از حدود ۷سال پیش عملیات اجرایی آن آغاز شد.

وی اضافه کرد: احداث خط دوم انتقال پساب تصفیه شده از محل خروجی تصفیه خانه جنوب تهران به دشت‌های ورامین، پاکدشت و شهر ری با هدف انتقال سالانه ۲۸۳میلیون مترمکعب (با دبی لحظه‌ای ۹مترمکعب ثابت) از پساب تصفیه خانه جنوب تهران به دشت‌های ورامین، پاکدشت و شهرری اجرا می‌شود.

مجری طرح خط دوم انتقال پساب تصفیه خانه جنوب تهران در خصوص مشکلات و چالش‌های طرح توضیح داد: این خط انتقال پساب با لوله پلی اتیلن و GRP به قطر ۲۸۰۰میلیمتر و طول حدود ۳۴کیلومتر اجرا می‌شود و تاکنون حدود ۸۰درصد پیشرفت فیزیکی دارد؛ ولی به دلیل عبور از مناطق متراکم مسکونی و شهری و گذر از تأسیسات زیرزمینی، همچنین عبور از مزارع کشاورزی خرده مالکان، شهرک‌های صنعتی، حریم خطوط برق فشار قوی، گذر از زیر رودخانه‌های سرخه حصار و جاجرود و همچنین وجود ۱۱نقطه تقاطع با بزرگراه‌ها و جاده‌های پرترافیک و همچنین معادن گودبرداری شده و بروز مشکلات توسط معارضان حقیقی و حقوقی، عملیات اجرایی آن با مشکلات فراوانی انجام شده ولی توسط ارکان طرح با جدیت در حال اجرا بوده و سعی بر اتمام کارها و بهره برداری این پروژه تا قبل اتمام سال ۱۴۰۲ است.

وی با تاکید بر اینکه در این پروژه در سه نقطه عملیات پایپ جکینگ (لوله رانی کسینگ فولادی) زیر جاده‌های پر تردد و همچنین زیر آبرفت رودخانه سرخه حصار به قطر ۳متر و طول سرجمع ۲۵۰متر انجام شده است، تصریح کرد: این لوله‌ها از نظر قطر اجرایی و همچنین طول اجرا شده، اولین در نوع خود در کشور به شمار می‌رود.

اردشیر تنها در پایان خاطرنشان کرد: در ضمن در ابتدای مسیر سازه آبگیر احداث شده و در ۷نقطه از مسیر انتقال پساب دریچه‌هایی برای مزارع ری، پاکدشت و ورامین تعبیه شده که به حقابه بران اختصاص یافته و حدود ۴۲منهول هوا و بازدید و سه دریچه تخلیه اضطراری و همچنین یک سیفون لوله GRP با غلاف بتنی به طول حدود ۳۰۰متر در زیر تقاطع رودخانه جاجرود اجرا می‌شود.

پساب تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران همچنین قراراست برای مهار حریق پالایشگاه نفت مورد استفاده قرار گیرد. این پساب با ظرفیت 360 لیتر در ثانیه هر روز از ساعت ۸ تا ۱۸ در اختیار پالایشگاه نفت قرار می‌گیرد.

تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران به عنوان یکی از پیشرفته‌‌ترین تصفیه‌خانه فاضلاب کشور در مجموع برای ۸ واحد، هر واحد به ظرفیت ۵۲۵ هزار نفر تعریف شده است که  جمعیتی در حدود ۳ میلیون و ۱۵۰ هزار نفر را تحت پوشش قرارداده است.

در حال حاضر میزان فاضلاب تولیدی این تصفیه خانه به طور متوسط حدود ۶۷۵ هزار متر مکعب در شبانه روز است که می‌تواند آب مورد نیاز کشاورزی دشت‌های پایین دست تهران را تامین کند.

محصولات کشاورزی اغلب دشت های پایین دست تهران هم اینک یا آب ندارند یا با آب سطحی یا فاضلاب خام آبیاری می‌شوند. علاوه براین تولید برق از گازهای حاصل از تصفیه فاضلاب جنوب تهران ابتدای امسال به بهره برداری رسید.

با راه اندازی نیروگاه بیوگاز تصفیه خانه جنوب تهران سالانه حدود ۶۰ گیگاوات انرژی الکتریکی و ۲۰۰ تراژول انرژی حرارتی در این منطقه تولید می شود که این مقدار معادل تأمین برق مصرفی یک شهرک مسکونی ۸۰ هزار نفری است. این نیروگاه بیوگاز ۸۰ درصد برق مصرفی و ۱۰۰ درصد حرارت مورد نیاز بهره برداری از تأسیسات تصفیه خانه جنوب تهران را تأمین می کند.همچنین تولید روزانه ۳۰۰ تن کود بیولوژیک در این منطقه از طریق تصفیه فاضلاب شهری به توسعه کشاورزی دشت های جنوب تهران کمک کرده است.این کود خام دارای درصدی مطلوب از عناصر کربن، نیتروژن و فسفر همراه با مواد آلی تثبیت شده است که می تواند نیاز به کود شیمیایی را در زمین‌های کشاورزی مرتفع سازد.