علی البرزی - در شرایطی که از یک طرف کارشناسان حوزه سلامت درباره نقش شیر در سلامت دانش آموزان و فرهنگ سازی مصرف این ماده غذایی تاکید دارند و والدین و نیروهای آموزشی مدارس هم از توزیع شیر استقبال می کنند، اما این روزها پس از گذشت یک ماه از آغاز سال تحصیلی نه تنها هیج خبری از اجرای این طرح نیست بلکه برخی اظهارنظرها مبنی بر اختصاص نیافتن اعتبار و بودجه هم به پرسش ها و ابهامات توزیع شیر در مدارس افزوده است!
این در حالی است که در سال های گذشته نیز توزیع شیر در مدارس همواره با چالش هایی همراه بوده است و حتی در برخی ماه ها توزیع شیر متوقف شد، موضوعی که رئیس فرهنگستان علوم پزشکی هم به آن اشاره می کند و نسبت به توجه دولت به توزیع شیر در مدارس تاکید دارد.
حال این پرسش مطرح می شود که آیا قرار است امسال هم شاهد همان حاشیه های سال های گذشته باشیم و یا برای توزیع منظم شیر در مدارس، برنامه ای در دستور کار وزارت آموزش و پرورش است؟
*خبرها از بی پولی حکایت دارد!
هر چند پیش از این مدیران آموزش و پرورش از برنامه توزیع شیر در مدارس در سال ۱۴۰۳ صحبت کرده اند اما خبرها از بی پولی و نداشتن اعتبار لازم برای توزیع نشدن شیر در مدارس حکایت دارد.
در همین باره رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی گفت :« توزیع شیر رایگان در مدارس متوقف شده و از سازمان برنامه و بودجه می‌خواهیم اعتبار مورد نیاز توزیع شیر رایگان در مدارس را تامین کند.»
محمد اسماعیل مطلق اظهار داشت: ۶۲ هزار مدرسه در سال گذشته از توزیع شیر رایگان برخوردار بودند و سازمان تامین اجتماعی با تامین منابع از محل‌های دیگر می‌تواند منابع اعتباری مورد نیاز برای توزیع شیر در مدارس را فراهم کند، دانش‌آموزان ۶۲هزار مدرسه در دو نوبت در هر هفته شیر رایگان دریافت می‌کردند و نتایج این طرح بیانگر این است که توزیع شیر رایگان بر سلامت آن ها مانند چاقی و سوءتغذیه اثرگذاراست، اعتبار مورد نیاز برای توزیع شیر مدارس در بودجه لحاظ شد اما در سال جاری هنوز بودجه‌ای برای این طرح اختصاص داده نشده است!
*شیر به شرط تامین اعتبار!
علاوه بر این دبیر کمیته شیر مدارس هم به تازگی دراظهار نظری، اجرای طرح توزیع شیر در مدارس را به شرط تامین اعتبارات از سمت سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است. به گفته حسین اسدالهی ، «رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور و وزیر آموزش و پرورش نظر مثبتی نسبت به اجرای این طرح دارند و رئیس جمهور دستور پیگیری این موضوع را داده است.»
*درخواست از رئیس جمهور برای شیر مدارس
علاوه بر این علیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی هم با اشاره به اهمیت توزیع شیر در مدارس برای استفاده همه دانش آموزان در گفت و گو با «اطلاعات آنلاین » می گوید: مطالعات انجام شده نشان می دهد این طرح مهم در سال های گذشته با مشکلات و چالش هایی همراه بوده است که دولت باید برای برطرف شد این موارد تلاش کند.
بنابر اظهارات رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، بنا به دستور رییس جمهور فقید ، در سال ۱۴۰۲بودجه ای معادل ۴ هزار میلیارد تومان برای اجرای آن تخصیص داده شد که بر اساس آن توزیع شیر رایگان در مدارس ابتدایی دولتی دو بار در هفته انجام شد، اما این برنامه که با همکاری سازمان های گوناگون از جمله وزارت آموزش و پرورش صورت گرفت، با چالش‌هایی در زمینه توزیع شیر همراه بود.
به گفته مرندی، دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به عنوان یکی از متولیان اصلی ، چالش‌های مربوط به اجرای این برنامه را در سراسر کشور از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور جمع آوری کرده و در اختیار آموزش و پرورش قرار داده است تا در اجرای این برنامه در سال های آینده این موارد به حداقل ممکن برسد.
*نتایج پژوهش ها چه می گوید؟
رئیس فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه در ارزشیابی برنامه شیر رایگان مدرسه که توسط کارشناسان تغذیه مراکز خدمات جامع سلامت در سطح مدارس ابتدایی انجام شد، حدود ۶۰ هزار دانش آموز در مقطع ابتدایی در دو نوبت (قبل یا ابتدای توزیع رایگان شیر در مدرسه و در پایان سال تحصیلی بعد از اجرای برنامه) مورد بررسی قرار گرفتند، تصریح می کند: در ارزیابی پرسش های مربوط به فرهنگسازی برای مصرف شیر در بین دانش آموزان، مجموع پرسش ها نشان داد که دانش و آگاهی کودکان درباره مصرف شیر و اثرات مفید آن بر روی سلامت حدود ۵ تا ۱۰ درصد بهبود یافته است و یافته‌های حاصل از این ارزشیابی در اختیار دبیرخانه شورایعالی سلامت و امنیت غذایی و همچنین وزارت آموزش و پرورش قرار گرفت.
وی با اشاره به به نقش تغذیه دانش آموزان و نقش آن در سلامت و قدرت فراگیری دانش آموزان می افزاید: ما خواستار پیگیری و اجرای برنامه شیر مدرسه در سال تحصیلی جدید هستیم.
*خانواده های محروم و توزیع شیر مدارس
همچنین ، حسین یزدی کارشناس حوزه سلامت و تغذیه ، اهمیت توزیع شیر در مدارس را از زاویه دیگری بررسی می کند و به «اطلاعات آنلاین» می گوید: در حال حاضر بسیاری از خانواده‌ها به ویژه در مناطق محروم، روستایی و کمتر برخوردار با توجه به افزایش قیمت لبنیات امکان خرید شیر برای فرزندان را ندارند و توزیع شیر در مدارس می‌تواند این نیاز دانش‌آموزان را تامین کند.
یزدی می افزاید: توزیع رایگان شیر برای حفظ سلامت دانش‌آموزان در مدرسه، اقدامی مفید برای فرهنگسازی است که هم در دوران دبستان و آغاز یادگیری آموزش به معلم و اطرافیان کمک می‌کند و هم در دوران بلوغ برای آنها موثر است.
بنابراظهارات وی، سال های گذشته طرح پژوهشی درباره تأثیر شیر در رشد ذهنی و جسمی دانش‌آموزان در دستور کار قرار گرفت که براساس آن، توزیع شیر رایگان در مدارس انجام شد، براساس نتایج این مطالعه، مشخص شد که رشد جسمی و ذهنی دانش‌آموزان پس از نوشیدن شیر نسبت به قبل از آن بهبود می‌یابد.
این کارشناس سلامت با بیان اینکه نوشیدن شیر در دوران بلوغ برای دانش‌آموزان ضروری است خاطرنشان می کند: شیر یک ماده غذایی مفید برای دانش‌آموزان است که پیشنهاد می‌شود در میان وعده‌ها مورد استفاده قرار گیرد، زیرا دانش‌آموزان آینده سازان کشور هستند و باید از سلامت جسمانی و ذهنی کامل برخوردار باشند و اگر بنای سلامت جامعه را بخواهیم مورد توجه قرار دهیم، باید به تغذیه دانش‌آموزان اهمیت دهیم.
